ORIGINAL_ARTICLE
سرمقاله: شهیدین، منادیان قرآن ناطق
https://jqr.isca.ac.ir/article_3813_75da8ab821718ce2f96a3f968e814e8e.pdf
2009-08-23
4
17
احمد
آقایی زاده ترابی
a_torabii@yahoo.com
1
سردبیر
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
کاربرد قرآن در روش اجتهادی شهید ثانی
این نوشتار کارکرد قرآن در اجتهاد شهید ثانی را به بررسی نشسته است. نویسنده در آغاز به سه موضوع قرآن آموزی، قرآن پژوهی و تفسیرآموزی و آثار قرآنی بر جای مانده از شهید پرداخته و آن گاه به تبیین دیدگاه شهید ثانی در منزلت و کارکرد قرآن در اجتهاد اشاره کرده است. ارائه نمونههای عینی از کاربرد قرآن در مبادی اجتهاد و دانش و اصول نیز استنباط احکام فقهی بر اساس شالوده آیات قرآنی سازواره اصلی این پژوهش را سامان بخشیده است.
https://jqr.isca.ac.ir/article_3814_20bc29f7014c02417957dc1781cb2707.pdf
2009-08-23
20
51
قرآن و اجتهاد
شهید ثانی
علوم قرآن
حقیقت و مجاز
قرآن و مفاهیم
حکم شرعی
سید حسین
هاشمی
1
مدرس و پژوهشگر حوزه
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نقش دانشهای قرآنی در روش اجتهادی شهیدین
شهیدین در شمار فقهایی قرار دارند که در جای جای آثار خویش شماری از دانشهای قرآنی را به بحث گرفتهاند. برخی از این دانشها عبارتند از: دانش اعجاز قرآن در ابعاد نظم، فصاحت، بلاغت و روش دانش نسخ از قبیل: نسخ حکم، نسخ حکم و تلاوت و نسخ تلاوت دانش عام و خاص و دانش تفسیر شهیدین در تفسیر آیات وحی از تفسیر قرآن به قرآن ، قرآن به سنت و قرآن به عقل سود میبرند.
https://jqr.isca.ac.ir/article_3815_67f31b7d341a715294a6e7e8296f7398.pdf
2009-08-23
52
77
شهیدین
اعجاز قرآن
نسخ
عام و خاص
محمد
بهرامی
m.bahrami.41@gmail.com
1
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نگاه قرآنی شهید اول به فلسفه سیاسی
نویسنده در مقدمه، در پی کشف راز شهادت شهید اول است، در این رابطه شرایط سیاسی، اجتماعی و مذهبی زمان شهید را میشکافد و از اختناق ضد شیعی در حکومت ممالیک پرده برمیدارد، در نهایت تعصّب مذهبی و اتهام سیاسی را در شهادت شهید مؤثر میشناسد. در بخش اصلی مقاله، از عمل سیاسی و تئوری پردازی شهید سخن گفته و مؤلفههای اصلی تفکر سیاسی شهید را برمیشمارد که عبارت است از مبنای شایستهتر گزینی، که خود شایسته سالاری را در سطوح مختلف حکومت، در پی دارد. و در میان شایستگیها عدالت در نگاه شهید مهم مینماید، در بخش دوّم و پایانی نوشته دیدگاه شهید را در باب مشارکت سیاسی توضیح میدهد که به چهارگونه: حراستی، حمایتی، نیابتی و شرکت ولایی در نظامهای طاغوتی، تقسیمپذیر است.
https://jqr.isca.ac.ir/article_3816_3d8894faf65b89f8cc19e1aa0b8e0a0c.pdf
2009-08-23
78
111
شهید اول
قرآن
قضاوت
سیاست
فلسفه سیاسی
تقیه
شیعه
مشارکت سیاسی
شایستهسالاری
عدالت
سید ابراهیم
سجادی
1
مدرس و پژوهشگر حوزه
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
معناشناسی ایمان در نظرگاه شهید ثانی
نویسنده نخست تعریف ایمان را از دیدگاه متکلّمانی چون: ایجی، فخر رازی، ابن میثم بحرانی، علامه حلی و تفتازانی مطرح نموده سپس دیدگاه شهید ثانی را نسبت به آنها بیان میکند درباور نویسنده تعریفهای یاد شده از سوی متکلّمان مورد پذیرش شهید ثانی نیست از این رو ایشان دیدگاه دیگری راجع به ماهیت ایمان ارائه میکند.
https://jqr.isca.ac.ir/article_3817_844ed0ff57811e020d99c2581e512d51.pdf
2009-08-23
112
131
ایمان
ایجی
فخر رازی
ابن میثم
علامه حلًّی
تفتازانی
شهید ثانی
محمد
بهرامی
m.bahrami.41@gmail.com
1
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
جایگاه اسباب نزول در مسالک الافهام
شهید ثانی در مسالک الافهام به طور مستقل به علم اسباب نزول نپرداخته اما در مواردی از سبب نزولهای ذکر شده درباره آیات بهره گرفته؛ گاهی در خلال برداشت های خود به آنها توجه کرده و گاه در نقل و نقد نظرات دیگران به این اسباب اشاره می کند. در مجموع می توان گفت که شهیدثانی اسباب نزول را به عنوان ابزاری در تفسیر و برداشت از آیات پذیرفته است.
https://jqr.isca.ac.ir/article_3828_040291e2b8de16262ae728f3a7a750f1.pdf
2009-08-23
132
153
اسباب نزول
روایت
مسالک الافهام
شهید ثانی
فقه
الهه
شاه پسند
1
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
یوسف (ع)، رزم آزمای معرکه نفس
سخن وحی را زیباییهای نامنتهاست؛ زیرا از جانب صاحب جمال و جمالآفرین یکتاست. واژهها، چیدمان کلام، موسیقایی گفتار و عمق معانی قرآنی، نه تصویری است که به نگاهی توان دریافت؛ بلکه در هر عصری و در هر نسلی، غواصان ژرفپیمایی را میطلبد تا «درّ یتیم» از صدف معنا گشوده و پیام راستین آیات وحیانی را استخراج نمایند.
سوره یوسف را که زیباترین قصههاست و آرایههای ادبی و کلامی، زیبایی آن را صد چندان افزوده است، دامنه گفتار در تفاسیر تنگ آمده و عمرهای کوتاه، مجال اندیشه دراز را از مفسران برگرفته است. چنانکه گاه بر ابهامات افزوده یا پرسشهای تفسیری آن را به نقل قولهای ضعیف یا به سکوت در برابر آن حوالت دادهاند.
از این رو، در نخستین مقاله این رویکرد، واژههای زیبای «ربّی»، «همّ» و «برهان» که در حساسترین و پیامآورترین آیات سوره یوسف به کار رفته، مورد بازکاوی قرار گرفته است.
https://jqr.isca.ac.ir/article_3832_3ca5017e4a5511ef01f70216c39b2e01.pdf
2009-08-23
156
179
یوسف (ع)
زلیخا
ربّی
همّ
برهان
حسن
رهبری
1
کارشناس ارشد مدیریت
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نظریه هندسه چند وجهی سورههای قرآن
وجود انسجام حاکم بر اجزای سوره، چندی است مورد توجه قرآن پژوهان مسلمان در بین شیعه و اهل تسنن قرار گرفته است. از این نظریه به وحدت موضوعی سوره و یا هندسه سوره تعبیر میشود و نسبت به آن فواید و ثمراتی نیز شمرده شده است.
با رجوع به قرآن و باز خوانی مجدد دیدگاه قرآن نسبت به خود میتوان به نظریه ساختار چند بعدی سورههای قرآن رسید. قرآن خود را پیچیدهتر از این میداند که در سورههای آن تنها یک موضوع محوری وجود داشته باشد. به بیان دیگر سورههای قرآن هر یک دارای موضوعات محوری در طول هم هستند که هندسه وار، یکپارچه و منسجم در یک سوره به هم تنیده و پیچیده شدهاند.
قرآن خود را دارای حقیقتی ملکوتی میداند که ارتباط و اتصال بین منبع ملکوتی که ام الکتاب است با متن عربی، به صورت کامل و حداکثری برقرار است و هر دو به صورت اجمال و تفصیل با هم متحدند و چون حقیقت ملکوتی دارای ابعاد مختلف است، این قرآن عربی نیز دارای وجوه متعدد معنایی و هندسههای مختلف در یک سوره میباشد.
https://jqr.isca.ac.ir/article_3835_33541b8705cfbe756a8c473305a6b1e5.pdf
2009-08-23
180
211
وحدت موضوعی
هندسه سوره
انسجام آیات
حقیقت قرآن
هندسه چند وجهی
حمید
سعیدبخش
1
دانشجوی کارشناسی ارشد تفسیر و علوم قرآنی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
حقایق آسمانی در الفاظ زمینی
در میان معارف وسیع و بزرگ قرآن کریم، موضوعاتی هستند فراتر از حس و دریافتهای زمینی انسانها؛ که در اصطلاح قرآن، به آن «غیب» گفته میشود و راه دسترسی به آنها حواس ظاهری نیست. تمام این معارف در قالب الفاظی بیان شده است که همان زبان رایج مردمان بوده و آنان برای رفع و رجوع زندگی خود الفاظ را وضع کردهاند.
این مقاله مدعی است امور غیبی که در قرآن کریم بیان شدهاست، مطالبی هستند مطابق با واقع که دارای معادل خارجی هستند و بیان آنها در قرآن کریم به بهترین شکلی ممکن بودهاست خداوند متعال منزه است از آنکه مطالبی در قرآن بیاورد که پشتوانه واقعی نداشته و صرفاً بر اساس مجاز و کنایه هدایت را برای بندگان ایجاد کند، بلکه معارف قرآن ریشه در واقعیت داشته، اما چون لازم بودهاست که آن حقایق بلند و آسمانی در الفاظ زمینی ریخته و بیان شود؛ در این فرآیند عدهای با نگاه سطحی به این نوع گزارههای قرآن، آنها را مطابق تصورات ذهنی و زمینی تحلیل کرده، یا موهوم میدانند و یا از جنس مجاز و صنایع ادبی میگیرند که همه اینها نادرست است، چرا که به حقیقتِ این گزارهها نرسیدند.
در این مقاله پس از تبیین موضوع و موطن بحث، با بیان چند نمونه قرآنی و تحلیل آنها مطلب روشن میشود. موضوع مقاله جزء مباحث مبانی تفسیر و در حوزه زبان شناسی قرآن میباشد. از نگاه دیگر، این موضوع مربوط به بحث «هرمنوتیک» و پیشذهنهای تفسیری بوده و لازم است هر مفسر در نحوه مراجعه خود به این گونه از آیات، جایگاه خود را در رد و یا قبول موضوع مقاله مشخص سازد.
https://jqr.isca.ac.ir/article_3838_9ebd9905a8d4b8e3de49637a5df627e0.pdf
2009-08-23
212
243
حقایق آسمانی
الفاظ زمینی
غیب
امور غیبی
عالم غیب
سید محمدحسین
موسوی زاده
1
کارشناس ارشد علوم قرآنی ـ تفسیر
AUTHOR