دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
سرمقاله: پیامبر (ص)؛ جمال الهی در آینه بشری
4
11
FA
احمد
آقایی زاده ترابی
a_torabii@yahoo.com
https://jqr.isca.ac.ir/article_4439.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4439_d5fa2b5c7eae519a76499af9ee325305.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
تفسیر قرآن به قرآن و جایگاه سنّت؛ آخرین سخنرانی منتشر نشده از آیت الله معرفت
14
21
FA
محمد هادی
معرفت
https://jqr.isca.ac.ir/article_4440.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4440_b3ee5bcdd6ab258eef4933fb28a1e622.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
عیار نبوت
22
41
FA
سید موسی
صدر
مدرس و پژوهشگر حوزه
aliandelham@yahoo.com
پیامبر چه ویژگى و امتیازى دارد که وى را از دیگران متمایز مى سازد؟ <br />نویسنده در پاسخ به این پرسش از سه رویکرد نام مى برد:<br />1ـ رویکرد معرفتى. 2ـ رویکرد مسئولیتى. 3ـ رویکرد موقعیتى. <br />در رویکرد نسخت دیدگاه هاى متعددى را مورد بررسى قرار مى دهد که همه این دیدگاه وجه تمایز پیامبر را معرفت ویژه مى داند.<br />در رویکرد دوم مسئولیت و مأموریت ویژه پیامبر عامل تمایز معرفى مى شود که نویسنده از دو دیدگاه در این زمینه یاد مى کند. و در رویکرد سوم موقعیت و اعتبار پیامبر پایه تمایز وى از دیگران شناخته شده است. نویسنده پس از بررسى دیدگاه هاى گوناگون در رویکردهاى سه گانه، خود به دیدگاه ترکیبى اشاره مى کند که وجه تمایز را سه چیز مى داند.
نبوت,وحی,الهام,مسئولیت پیامبر,ماموریت پیامبر,تمایز پیامبر
https://jqr.isca.ac.ir/article_4441.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4441_aca37f371309e9f3cc376a8e5baf65cb.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
قرآن و شاخصههای اخلاق نبوی (ص)
42
65
FA
سید حسین
هاشمی
مدرس و پژوهشگر حوزه
این نوشتار، شاخصه هاى اخلاق نبوى از منظر قرآن را به بررسى نشته است. نویسنده با الهام گیرى از آیات قرآنى بدین نتیجه رسیده است که اسلام با در نظر داشت نیاز روحى انسان ها به الگوگیرى به ارایه الگوهاى برتر الهى و انسانى پرداخته و پیامبران الهى به ویژه دو تن از آنان حضرت ابراهیم و رسول اکرم را به عنوان برترین الگوهاى بشرى معرفى کرده است. قرآن کریم حضرت محمد را در یک توصیف کلى و اجمالى، داراى خلق عظیم و شرح صدر مى داند که این هر دو در گام نخست به اخلاق اجتماعى آن حضرت نظر دارد، و در جاى جاى قرآن به مصادیق و جلوه هاى بیرونى و جزیى آن اشاره رفته است. به باور نویسنده خلوص، تواضع، بردبارى، انسان دوستى، احترام به دیگران، رحمت و صلابت، مهم ترین شاخصه هاى اخلاق اجتماعى رسول اعظم از منظر کلام وحیانى الهى به شمار مى روند.
الگوپذیری انسان,اخلاق,اخلاق اجتماعی,خلق پیامبر(ص),خلق عظیم,شرح صدر,الگوهای قرآنی,ابراهیم(ع),اخلاص,تواضع,انسان دوستی,احترام به دیگران,رحمت,صلابت
https://jqr.isca.ac.ir/article_4442.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4442_d1d0cfde9b8b642d0c6a6e0c2d475047.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
تبیین رابطه موجود بین «کثرت شرایع» و «ابتلاء»
66
87
FA
فاطمه
کیایی
کثرت گرایان با استناد به بخشى از آیه 48 سوره مائده «لکل جعلنا منکم شرعه و منهاجا» که در آن از تعلق اراده الهى به کثرت ادیان سخن مى گوید، سعى دارند این آیه را بعنوان یکى از مستندات قرآنى نظریه خود، معرفى نمایند. <br />نگارنده پس از دقت در چگونگى استدلال کثرت گرایان در باب چگونگى دلالت آیه بر مدعاى شان، و همچنین بررسى دیدگاههاى مفسران در مورد معنا و دلالت آیه مورد بحث، در نهایت به این نتیجه رسیده است که براى پاسخ به این پرسش که آیا آیه مورد نظر، مى تواند مؤید نظریه کثرت گرایان به شمار آید یا خیر؟ باید به رابطه ایجاد شده بین «تکثر شرایع» و «ابتلاء» که در بخش دیگر آیه بدان تصریح شده: «لو شاء الله لجعلکم امه واحده و لکن لیبلوکم»، توجه ویژه داشت. <br />در واقع بین این دو مفهوم یعنى تکثر شرایع و ابتلا ارتباطى برقرار شده که اولاً کشف وجود این تعلق و پیوند و ثانیاً ارائه تبیین درستى از آن، آنگونه که مدنظر آیه است، مى تواند ما را در راستاى اظهار نظرى مستدل و قابل دفاع در باب دلالت یا عدم دلالت آیه بر نظریه کثرت گرایان، یارى رساند.
کثرت گرایی,کثرت شرایع,ابتلاء
https://jqr.isca.ac.ir/article_4443.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4443_d4bc9639f39400028f0653f2160d9e8d.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
درنگی در شیوه بیانی قرآن
88
99
FA
سید محمدحسین
فضل الله
موسی
دانش
مترجم
فهم صحیح قرآن نیاز به فراتر رفتن از قواعد زبان عربى ندارد. <br />نویسنده کوشیده است قواعد فهم قرآن را بررسى کند در این راستا مسئله عربى بودن زبان قرآن، ظهر و بطن آیات، مفهوم تأویل و نمونه هایى از معانى تأویلى موجوددر روایات، را مطرح کده و با تحلیل آنها به این نتیجه رسیده است که فهم آیات براساس شیوه اى که از خود قرآن به دست مى آید، کاملاً در چارچوب قواعد زبان عربى ممکن است و بطون آیات یا تأویل به معناى نادیده گرفتن قواعد زبان نیست بلکه معناى ویژه دارد که با ادبیات زبان عربى سازگار است.
قرآن,فهم قرآن,تاویل,ظاهر,باطن
https://jqr.isca.ac.ir/article_4444.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4444_a1c26c1c62a68e60fe0eb7b62b92e245.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
آغاز نبّوت و چگونگی نزول قرآن
100
133
FA
حسن
رهبری
کارشناس ارشد مدیریت
در رابطه با آغاز نبوت و چگونگى نزول قرآن بر پیامبر اکرم(ص) دیدگاه هاى متعددى وجود دارد<br />1ـ آغاز نبوت و نزول قرآن ماه رمضان است. <br />2ـ آغاز نبوت با نزول وحى قرآنى نبوده است.<br />3ـ آغاز نبوت و نزول چند آیه در ماه رجب بوده است اما این نزول به معناى نزول قرآن نیست.<br />4ـ پیامبر دو بعثت داشته است یکى در ماه رجب بدون وحى قرآنى و دیگر همراه با دعوت عمومى و نزول قرآن در ماه رمضان. <br />5ـ قرآن دو گونه نزول داشته است: دفعى و تدریجى. دفعى آن در شب قدر و تدیجى آن با آغاز بعثت در ماه رجب بوده است. <br />6ـ قرآن تنها نزول تدریجى داشته و آغاز نبوت یا در ماه رمضان با نزول آیات و یا در ماه رجب بدون وحى قرآنى بوده است. <br />این نوشتار نخستبه تحلیل و بررسى دیدگاه هاى یاد شده همراه با دلایل آنها مى پردازد سپس دیدگاه اخیر را انتخاب مى کند و در ضمن از برخى نظریات نادر در باب نزول قرآن و آغاز نبوت نیز یاد مى کند.
قرآن,نبوت,نزول قرآن,نزول تدریجی,نزول دفعی,ماه رمضان,ماه رجب,بعثت
https://jqr.isca.ac.ir/article_4445.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4445_04629cf476979ace70d3afb4c901ba20.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
وحی در لغت قرآن
134
145
FA
عباس
عبدالله پور
این نوشتار در پى شناساندن مفهوم و مؤلفه معنائى واژه وحى در فرهنگ ها و کاربردهاى قرآنى آن است. نویسنده نخست به بررسى مفهوم لغوى واژه پرداخته است سپس ترکیب هاى قرآنى آن را بررسى کرده آنگاه به موارد کاربرد واژه وحى و معانى کاربردى آن اشاره نموده و از پنج معنا یاد کرده است.<br /><br />
وحی,تشریعی,تسدیدی,غریزه,الهام
https://jqr.isca.ac.ir/article_4446.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4446_1493cf6d68b51d4d17096793b917364c.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
قرآن و حاکمیت پیامبر اعظم (ص)
146
167
FA
ملیحه
محمدیان
آیات ناظر به نقش و رسالت پیامبر اعظم درجامعه به چند دسته تقسیم مى شود: 1ـ آیات اطاعت. 2ـ آیات اولویت. 3ـ آیات حکم. 4ـ آیات محوریت. 5ـ آیات ایمان به تشریع پیامبر. <br />از مجموع این آیات استفاده مى شود که رسالت و نقش پیامبر تنها در امور اخروى محدود نمى شود بلکه در زندگى اجتماعى نیز جایگاه مهم دارد و کسانى که در صدد توجیه این آیات بر آمده و مى پندارند که رسالت پیامبر تنها دعوت به سوى آخرت بوده است فهم درستى از آیات ندارند.<br /><br />
پیامبر,رسالت,دنیا,آخرت,حاکمیت,اطاعت,اولویت,تشریع
https://jqr.isca.ac.ir/article_4447.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4447_fd3721807da2fe5fa5b1134fd15c45eb.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
پاداش رسالت
168
181
FA
مهدی
آریان فر
در قرآن کریم آیات زیادى از زبان پیامبران الهى بیان مى دارد که آنها هیچ گونه اجر و مزدى در قبال رسالت خویش نمى خواهند و تنها خداست که مزد آنان را مى دهد. تعبیر این آیات نسبت به همه پیامبران یکسان است اما در مورد پیامبر در دو مورد استثناء آمده است. در این نوشته ابتدا به دلایل عدم در خواست اجز از سوى پیامبران پرداخته شده است و پس از اختلاف تعبیر آیات نسبت به پیامبر اسلام(ص) سخن به میان آمده و عدم تنافى آن با دیگر آیات نفى اجر رسالت پیامبران اثبات گردیده است. <br />پس از آن آیه به عنوان مهم ترین آیه در این زمینه و دلایل اختصاص آن به پیامبر و طرح دیدگاه هاى مختلف اهل سنت و شیعه در آن مورد ارزیابى قرار گرفته است و در پایان روایات وارده در زمینه مصادیق «قربى» از منابع شیعه و اهل سنت در حد نیاز ذکر شده است.
پیامبران,پاداش رسالت,مودت,ربی,پیامبر اسلام(ص),اهل بیت(ع)
https://jqr.isca.ac.ir/article_4448.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4448_37b389c6f842af24247c60c85dd03b8f.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
بهره های مولانا از داستان پیامبر اعظم (ص) در قرآن
182
195
FA
محمد
بهرامی
0000-0002-1748-4051
m.bahrami.41@gmail.com
جلال الدین محمد بلخى در جاى جاى مثنوى از داستان پیامبران بهره برده است، یکى از این قصه ها، قصه پیامبر(ص) است.<br />مولانا از این قصه در راستاى آموزش اعتقادات، اخلاقیات و عرفان فراوان بهره گرفته است. او از فراز گم شدن پیامبر(ص) فطرت الهى را نتیجه گرفته و از نمودن جبرئیل خویش را به پیامبر(ص) در خدمت قهر الهى سود مى برد، چنان که از معجزات پیامبر(ص)، دشمنى ابولهب با پیامبر، برخورد پیامبر با سائل و یهودیان، اُذن خواندن پیامبر، ارتداد کاتب وحى، دشمنى اوس و خزرج، فتح مکه نیز به ترتیب بهره هاى زیر را مى گیرد:<br />قدرت خدا، تجانس موجودات، مقام نیازمندان، شیرینى مرگ، مقام پیامبر، نکوهش تکبر، ناپسندى قیاس، نقش پیامبر (ص) در ایجاد الفت و دوستى، مذمت دنیا دوستى.
کلیدواژگان: قصه پیامبر(ص),مثنوی,مولانا,فواید قصه
https://jqr.isca.ac.ir/article_4449.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4449_3a99cfe3511db20847c53c393c8974ad.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
ابن عاشور و تفسیر التحریر و التّنویر
198
215
FA
نصرت
خاور نجفی
ابن عاشور کیست؟ و تفسیر التحریر و التنویر چه ویژگى هایى دارد؟ در این نوشتار نویسنده با بیان شرح حال این عاشور، به معرفى ویژگى هاى تفسیرش مى پردازد، نخست از ساختار تفسیر سخن مى گوید سپس از روش هاى به کار رفته در تفسیر یاد مى کند. آنگاه دیدگاه ابن عاشور را نسبت به مقوله هاى علوم قرآن مانند اعجاز، نسخ، متشابه بررسى مى کند، در پایان برجستگى هاى تفسیر التحریر و التنویر را توضیح مى دهد. <br /><br />
ابن عاشور,التحریر و التنویر,نسخ,اعجاز,متشابه
https://jqr.isca.ac.ir/article_4450.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4450_cc53a205fad0a40b61b9c635a95e61b6.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
روش شناسی تفسیر منهج الصادقین
216
229
FA
حمیدرضا
فهیمی تبار
این نوشتار به معرفى روش تفسیر منهج الصادقین مى پردازد.<br />نویسنده نخست مفسر را به صورت فشرده معرفى مى کند. آنگاه تفسیر منهج الصادقین را معرفى و دیدگاه مفسر را راجع به تفسیر قرآن توضیح مى دهد. در ادامه تفسیر منهج الصادقین را از ابعاد روائى و بهره گیرى از فنون ادبى بررسى مى کند. <br /><br />
ویژگی های تفسیر,منهج الصادقین,ملا فتح الله کاشانی,ویژگی های ادبی منهج الصادقین,ویژگی های روائی منهج الصادقین
https://jqr.isca.ac.ir/article_4451.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4451_0f4b3e7111404b33d5e17d8b6e5d3f07.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
نقد و بررسی نقش سیاق در روش تفسیری سید قطب
230
247
FA
کرم
سیاوشی
فهم صحیح کلام خداوند نیازمند نگاه همه جانبه مفسر قرآن به اعاد و زوایاى پیدا و پنهان این سخن آسمانى است، و مفسر موفق کسى است که با چنین نگاهى به سوى قرآن برود و ابزارهاى مختلف کلامى و بیانى را در این راه به خدمت گیرد. یکى از مهم ترین این ابزارها «سیاق» است. سیاق به عنوان دلیلى متین چون سایه در پى کلام است و از آن جدایى ناپذیر است و به دلیل همین عدم انفکاک، در رابطه با آیات قرآن گونه اى از روش تفسیر «قرآن به قرآن» به شمار مى آید. <br />البته با وجود اهمیت بسیار سیاق، استفاده نابجا و غیر دقیق از آن و فرو نهادن دیگر دلایل در پرتو استناد به آن، مى تواند انحرافات و کج فهمى هاى دیگرى را در فهم کلام خداوند در پى داشته باشد.<br />در این مقاله بر آنیم تا نقش سیاق را در روش تفسیر سید قطب، به عنوان یکى از مفسران فرهیخته و برجسته اهل سنت بنمایانیم و ابعاد بهره مندى وى را از سیاق بکاویم. در ادامه ضرورت هاى استفاده از این ابزار را گوشزد نموده به برخى از کاستى هاى این روش تفسیرى از سوى مفسر فى ظلال القرآن اشاره مى رود.
تفسیر,روش تفسیری,سیاق,سید قطب,فی ظلال القرآن
https://jqr.isca.ac.ir/article_4453.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4453_b7fd4a25a44206fc4b10171f1d88ef08.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
جایگاه و کاربرد حدیث در تفسیر ملاصدرا
248
261
FA
مهدی
سلطانی رنانی
از نشانه هاى اهتمام ملاصدرا به قرآن، تفاسیر او بر برخى سوره ها و آیات و نیز آثار دیگرى به نام هاى «اسرار آلایات» و «مفاتیح الغیب» است. همچنین استناد وى به آیات الهى در بسیارى از مباحث فلسفى و عرفانى اش مشهود است و از علائم توجه خاص او به حدیث نیز، شرح بر اصول کافى و استناد به روایات در بسیارى از موضوعات تفسیرى و فلسفى مى باشد. <br />در این مقاله سعى نگارنده بر این است که بیان و بررسى روایاتى مبادرت ورزد که ملاصدرا را در تفسیر خود از آیات قرآن کریم و در مجموعه تفسیرى خویش بدان ها استناد نموده است. <br />شایان ذکر این که آن مفسر گران قدر و حکیم فرزانه در قسمت هاى مختلف تفسیر خود، جمعاً به حدود هزار و دویست حدیث استناد، کرده است که براساس استخراجى که صورت گرفته، معلوم مى شود که دید وى در مراجعه به روایات وسیع بوده و در مراجعه به کتب حدیث تفاوتى میان منابع شیعه و سنى قائل نمى شده و در جاى مناسب خود، روایات مربوط به هر موضوع را مورد استفاده و استناد قرار مى داده است.
قرآن کریم,روایات,احادیث,ملاصدرا,تفسیر,آیات
https://jqr.isca.ac.ir/article_4454.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4454_cce1f15919fd144aa9f00d005429df61.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
قواعد تفسیر در تفسیر صافی
262
275
FA
حمیدرضا
فهیمی تبار
نویسنده در این نوشتار نخست از انگیزه نگارش تفسیر توسط فیض کاشانى، سخن گفته سپس مبانى تفسیر وى را مطرح کرده است آنگاه از منابع تفسیرى و روائى مفسر یاد نموده است در ادامه از ویژگى هاى لغوى، روائى و روش قرآن به قرآن در تفسیر صافى بحث کرده است و در پایان قواعد به کار رفته در تفسیر را بر شمرده است. <br /><br /><br />
تفسیر صافی,فیض کاشانی,مبانی تفسیر,قواعد تفسیر,منابع تفسیر,تفسیر قرآن به قرآن
https://jqr.isca.ac.ir/article_4452.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4452_37379eca187a4c592251b717f7926433.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
جوان در قرآن
278
307
FA
سید ابراهیم
سجادی
پژوهشگر حوزه
قرآن در مورد جوانان گزارش و ارزش گذارى چشم گیرى دارد و آنان را داراى قدرتى مى داند که در بعد روحى اش به خیر خواهى، آرمان گرایى، ستیز با فساد محیط، همگرایى و الگوپذیرى قابل تفسیر مى باشد. اگر جوانان از آسیب هاى: رکود فکرى، حماقت ناشى از خودخواهى، ناامیدى، حاکمیت غریزه جنسى و احساس حقارت مصون بمانند و بزرگسالان در حوزه تعبد، آموزش، پرورش، مدارا، احترام به شخصیت، معرفى الگو و ازدواج با آنان همکارى نمایند تاریخ به شکل مطلوب رقم مى خورد.<br /><br /><br />
جوان,قرآن,نیروی جوانی,آموزش,پرورش,کمال طلبی,آرمان گرایی,آسیب پذیری,تعبد,الگو,همیاری,شخصیت
https://jqr.isca.ac.ir/article_4455.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4455_c5afb7cd8f06f486213d285718237541.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
اصول حاکم بر ارتباطات کلامی میان فردی از دیدگاه قرآن کریم
308
319
FA
ارتباطات، به عنوان یکى از شاخه هاى جوان علوم اجتماعى، از دیر باز و به ویژه پس از جنگ جهانى دوم مورد توجه دانشمندان رشته هاى گوناگون علوم انسانى قرار گرفته است. ارتباطات، نخست به عنوان «انتقال اطلاعات» و سپس به عنوان «اقناع» و در برداشت هاى جدید به منزله «بیان شخصى»، «تأثیرگزارى متقابل و همبستگى اجتماعى»، «ابزار اصلى دگرگونى اجتماعى و سیاسى» مورد مطالعه و بررسى واقع شده است، در میان شاخه هاى مختلف ارتباطات، ارتباطات انسانى و به ویژه ارتباطات کلامى به لحاظ نقش اثر گذار آن از یک سو در تقویت مناسبات و همبستگى اجتماعى و از سوى دیگر در کاهش یا افزایش ناهنجارى ها و آسیب هاى اجتماعى از اهمیت خاصى برخوردار است. در این گزیده، برخى از اصول حاکم بر ارتباطات کلامى میان فردى از دیدگاه قرآن کریم مورد بررسى قرار گرفته است. آغاز و پایان سخن با سلام، استفاده از واژه هاى زیبا، عدم استفاده از واژه هاى زشت، مثبت نگرى در گفتار، مخاطب محورى و میانه روى در گفتار از جمله این اصولند. نویسنده در پایان نتیجه گرفته است که اصول قرآنى بر خلاف مکاتب دیگر که درمان و اصلاح ارتباطات کلامى را وجه همت خویش ساخته اند، سمت و سوى پیش گیرانه دارد و مؤمنان را به نکات دقیق و ظریف ارتباطات کلامى میان فردى آگاه ساخته و از آنان خواسته است که در ارتباطات کلامى خویش به این دستورات عمل کنند تا به حدى برسند که ارتباطات کلامى نامناسب، نه تنها در آنان تأثیر منفى از خود بر جاى ننهد بلکه عکس العمل مناسب و مثبت نیز از خود نشان دهند.<br /><br /><br />
ارتباطات,ارتباطات انسانى,ارتباطات کلامى,ارتباطات کلامى میان فردى,اصول ارتباطات کلامى میان فردى,ارتباطات کلامى میان فردى در قرآن,آداب سخن گفتن در قرآن
https://jqr.isca.ac.ir/article_4456.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4456_b7463ccdb1b244eab44b761c5c357927.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
معناشناسی ایمان در تفسیر المیزان و مفاتیح الغیب
320
333
FA
محمد
بهرامی
0000-0002-1748-4051
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
m.bahrami.41@gmail.com
این نوشتار نگاهى مقایسه اى به معناشناسى، «ایمان»، در نظرگاه فخررازى و علامه طباطبایى دارد. در نگاه فخررازى، «ایمان» تصدیق قلبى است و عمل و اقرار تمام یا جزء ایمان نیست، زیرا مراد از این «الکبیر» تعریف ایمان به معرفت شایسته نیست، زیرا مراد از این معرفت همان تصدیق منطقى است نه قلبى. در برابر فخر رازى، علامه «ایمان» را تصدیق مى شناسد و مراد ایشان از تصدیق همان اعتقاد و علم است که در اصطلاح تصدیق منطقى خوانده مى شود. افزون بر این، در نظر گاه علامه طباطبایى لحاظ قید «التزام عملى» در تعریف «ایمان» ضرورى است و آیاتى از قرآن نیز حکایت از این ضرورت دارد. اما عمل، خود ایمان یا حقیقت آنها نیست، بلکه اثر ایمان شناخته مى شود.
ایمان,فخر رازی,علامه طباطبایی,عمل,اقرار,تصدیق علم
https://jqr.isca.ac.ir/article_4457.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4457_202878923eec31ab4187206590bca79c.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
نگاهی به مقوله رنگ در قرآن (2)
334
353
FA
سید محمدجواد
صداقت کشفی
sedaghatsmj@gmail.com
رنگ هاى به کار رفته در آیات قرآن کریم به ترتیب: زرد، سفید، سیاه، سبز و قرمز مى باشد. در این میان رنگ زرد علاوه بر اینکه اولین رنگ ذکر شده در قرآن است داراى خواص منحصر به فردى مى باشد که شنیدنى است و جالب اینکه علم رنگ شناسى نیز براین ویژگى ها که در روایات و تفاسیر به چشم مى خورد صحه مى گذارد، هر چند اگر چنین هم نبود جایگاه قرآنى آن اهمیت خود را از دست نمى داد. رنگ هاى سفید و سیاه نیز که در بسیارى از آیات با هم آمده اند گفتنى هاى بسیار دارند. در این مقاله علاوه بر بیان تفسیرى هریک از آیات مربوط، به ذکر نظریات علمى پیرامون آنها پرداخته شده است.<br /><br />
قرآن,رنگ,زرد,سفید,سیاه
https://jqr.isca.ac.ir/article_4458.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4458_4177321bfcd1479b74b587c2f6c18ee8.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
نقد و بررسی برنامه و متون آموزشی تفسیر در دانشگاهها
354
375
FA
سید مصطفی
احمدزاده
0000000332517234
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
m.ahmadzadeh@isca.ac.ir
پس از پیروزى انقلاب، گرایش علوم قرآن و حدیث ـ یکى از پنج گرایش رشته الهیات و معارف اسلامى ـ در دانشگاه ها، مؤسسات آموزشى، پژوهشى و حوزه هاى علمیه، به واسطه نیاز جامعه به علوم و معارف قرآنى و حدیثى، مورد استقبال چشمگیر علاقمندان قرار گرفت. اما متأسفانه، در طول دو دهه گذشته، به واسطه عدم تغییر جدى در برنامه، مواد و متون آموزشى، رفته رفته از همراى با نیازهاى جامعه بازمانده و در حال حاضر، ضعف ها و کاستى هاى گوناگونى بر آن سایه افکنده، که رفع آن، همفکرى و همکارى صاحب نظران را مى طلبد، در این نوشتار، نخست به صورت کلى به کاستى ها و ضعف هاى این گرایش اشاره شده و سپس به صورت خاص، کاستى ها و ضعف هاى درس تفسیر مورد بازبینى قرار گرفته است، در بخش سوم نیز متون تفسیرى و سر فصل هاى درس تفسیر به تفکیک مقاطع مورد نقد و بررسى واقع شده است.
گرایش علوم قرآن و حدیث,متون تفسیری,آسیب شناسی درس تفسیر,منابع تفسیری,سر فصل های درس تفسیر
https://jqr.isca.ac.ir/article_4459.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4459_537e9801dfd141700431ae8025292a23.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان رضوی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهش های قرآنی
2251-9815
12
46-47
2006
10
23
ارزیابی معجمهای موضوعی قرآن (2)
376
397
FA
محمدهاشم
زمانی
norforqanzam@yahoo.com
نوشتار حاضر ادامه معرفى و ارزیابى معجم هاى موضوعى قرآن است. <br />در قسمت نخست نویسنده به بررسى تعدادى از فرهنگ هاى موضوعى پرداخت و از مزایا و کاستى هاى آنها سخن گفت. در این نوشتار ارزیابى و بررسى یاد شده ادامه مى یابد و برخى دیگر از فرهنگ هاى موضوعى معرفى مى شود. <br /><br /><br />
معجم موضوعی,فرهنگ موضوعی,قرآن
https://jqr.isca.ac.ir/article_4460.html
https://jqr.isca.ac.ir/article_4460_46425c144f2e4cf6191e8dd864e256d8.pdf