TY - JOUR ID - 3341 TI - بررسی ساختار تفضیل در استنباط نظام اخلاقی از گزاره‌های دینی JO - پژوهش های قرآنی JA - JQR LA - fa SN - 2251-9815 AU - عالم‌زاده نوری, محمد AD - پژوهشگر و مدیر گروه اخلاق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 18 IS - 69 SP - 60 EP - 91 KW - تفضیل KW - افعل تفضیل KW - تقیید KW - تفاضل KW - قرآن DO - N2 - اگر در میان منابع دینی به دنبال کشف نظام ارزش‌های اخلاقی بوده و بخواهیم مراتب خوب و بد را به دست آوریم؛ یعنی خوب را از خوب‌تر و بد را از بدتر تمیز دهیم، لاجرم به سراغ مفاهیمی از قبیل افعل تفضیل خواهیم رفت. در نگاه نخست انتظار داریم که این مفهوم تنها دارای یک مصداق باشد، اما برخلاف انتظار اولیه، در آیات و روایات، مصادیق مختلف و متنوعی برای آن بیان شده است! مفسران در تفسیر این آیات و جمع میان ادله چند پیشنهاد ارائه کرده‌اند: نسخ دلیل متقدم، نفی تکثر بدوی موضوع، اثبات تکثر موضوع بدون ادعای تساوی، اثبات تکثر موضوع و ادعای تساوی آنها، محدود گرفتن دایره تفاضل (نفی تفضیل مطلق و نسبیت تفضیل)، نفی مطلق تفضیل و حمل بر مبالغه. در این نوشتار به بررسی این احتمالات پرداخته و با استقرای موارد استعمال این صیغه، به این نتیجه می‌رسیم که اصالة‌العموم یا اصالة‌الاطلاق در صیغة تفضیل جاری نمی‌شود، بلکه درباره این صیغه، اصالة‌التقیید حاکم است؛ مگر دلیلی بر نفی آن داشته باشیم. UR - https://jqr.isca.ac.ir/article_3341.html L1 - https://jqr.isca.ac.ir/article_3341_2d65609432961664c75aaf9191ba7479.pdf ER -