بررسی تطبیقی دیدگاه کلامی طباطبایی و فضل‌الله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مدرس و پژوهشگر حوزه

چکیده

در این نوشتار دیدگاه‌های کلامی دو مفسر مطرح شیعی، علامه سید محمدحسین طباطبایی و سید محمدحسین فضل‌الله مورد مطالعه تطبیقی قرار گرفته است. نویسنده در چهار محور دیدگاه دو مفسر را مقایسه و ارزیابی کرده است: 1- عصمت انبیا 2- شفاعت 3- جبر و اختیار 4- معجزه. در هر یک از محورهای یاد شده نخست دیدگاه هر یک از دو مفسر مطرح و گزارش شده است، سپس تفاوت‌ها و همانندی‌های آن بیان گردیده، آن‌گاه ادله و مؤیدهایی که برای نظریات وجود داشته، مورد ارزیابی و نقد قرار گرفته است. در پایان نویسنده بر این باور است که دیدگاه علامه طباطبایی در دو محور عصمت و شفاعت به واقع نزدیک‌تر است، اما در دو محور دیگر، یعنی جبر و اختیار و معجزه، دیدگاه فضل‌الله با آیات قرآن سازگارتر می‌نماید تا دیدگاه علامه طباطبایی.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Theological Viewpoints of ‘Allāma Ṭabāṭabā’ī and Faḍl Allāh

نویسنده [English]

  • Sayyid Mūsā Ṣadr
چکیده [English]

In this research, the viewpoints of two Shī‘ī interpreters, ‘Allāma Sayyid Muḥammad Ḥusayn Ṭabāṭabā’ī and Sayyid Muḥammad Ḥusayn Faḍl Allāh, are comparatively studied. The writer has compared the viewpoints of the two interpreters on the following four pivots: 1. Infallibility of the Prophets, 2. Intercession, 3. Free will and determination, and 4. Miracle. In each of the above-mentioned pivots, first the viewpoint of one of the two interpreters is brought up and reported, then their differences and similarities are stated, and after that the affirmative evidences available for the views are evaluated and criticized. In conclusion, the writer maintains that the viewpoint of ‘Allāma Ṭabāṭabā’ī concerning the twp pivots of infallibility and intercession is closer to reality; however, on two other pivots, i.e., free will and determination and miracle, Faḍl Allāh’s viewpoint is more consistent with the Qur’ān than that of ‘Allāma Ṭabāṭabā’ī.