روش برداشت علمی از قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی جامعه المصطفی

چکیده

مباحث مربوط به قرآن و علوم تجربى سابقه اى هزار ساله دارد، که گاهى تحت عنوان استخراج علوم از قرآن، تفسیر علمى قرآن یا روش برداشت علمى از خوانده مى شود و در طول تاریخ تفسیر با فراز و نشیب هایى مورد توجه مفسران و دانشمندان اسلامى و حتى غیر مسلمانان بوده است. این مسأله از طرفى به تفسیر و از طرف دیگر به اعجاز علمى قرآن و از طرف سوم به علوم تجربى مرتبط است از این رو مباحث بین رشته اى و پایه اى براى مباحث بین رشته اى دیگر مثل قرآن و علوم سیاسى، قرآن و اقتصاد، قرآن و علوم اجتماعى، قرآن و کیهان شناسى و... به شمار مى آید. این روش در طول تاریخ موافقان و مخالفان بسیارى پیدا کرده است و گاهى به افراط و تفریط کشیده شده است که در این مقاله از شیوه معتدل یعنى استخدام علوم در فهم قرآن و شیوه هاى جدید آن یعنى نظریه پردازى هاى علمى براساس آیات علمى قرآن به ویژه در حوزه علوم انسانى در راستاى جهت دهى به علوم انسانى دفاع مى شود و شیوه هاى دیگر مثل استخراج همه علوم تجربى از قرآن یا تحمیل نظریه هاى علمى بر قرآن نقد مى گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Method of making Scientific Impressions from the Qur'an

نویسنده [English]

  • Muḥammad ‘Alī Riḍā’ī Isfahānī
چکیده [English]

The discourses related to the Qur'an and experimental sciences date back to a thousand years ago, which have at times been called derivation of sciences from the Qur'an, scientific interpretation of the Qur'an, or scientific impression from the Qur'an and have drawn the attention of Muslim and even non-Muslim interpreters and scholars in the vicissitudes of the history of exegesis.
This discourse is in one aspect related to exegesis and in another to the scientific miracle of the Qur'an, and yet in another aspect to experimental sciences. Thus, it is regarded as among the interdisciplinary and fundamental discourses for other interdisciplinary discourses such as "the Qur'an and political sciences", "the Qur'an and economy", "the Qur'an and social sciences", "the Qur'an and cosmology", etc.
In the passing of history, this method has found many proponents and opponents and at times has gone to extremes. In this article the moderate method, i.e. the employment of sciences in understanding the Qur'an, and the new methods, namely, scientific theorizations on the basis of scientific verses of the Qur'an in line with the canalization of humanities is defended and the other methods such as derivation of all the experimental sciences from the Qur'an or imposing scientific theories on it is critically reviewed.