Vocabulary Analysis in Literary Interpretations of the Qur’an with Emphasis on the School of Contemporary Literary Interpretation

Document Type : Original Article

Authors

1 Associate Professor, Hawza and University Research Institute

2 Ph.D. Graduate, Hawza and University Research Institute

Abstract

Literary interpretation of the Qur’an is an interpretation based on literary sciences, which in modern times was turned into a school by Amīn al-Khūlī. This school has made “vocabulary analysis” one of its pillars, because discovering the correct meaning of the Qur’anic terms is the first step to understanding it. The present study, using a descriptive-analytical method, examines vocabulary analysis in contemporary and past literary interpretations. The conclusion is that the contemporary school has founded vocabulary analysis on the basis of “semantic transformation of vocabulary” and “conformity of the language of the Qur’an with the Arabic language” and has accordingly made the discovery of the exact meaning of the word conditional upon the discovery of its revelation time meaning, and has considered the discovery of this meaning dependent upon the components of “distinguishing the Arabicized terms (mu‘arrab) from Arabic”, “relying on the sensory meaning”, and “taking advantage of Arabic taste”. From the point of view of this school, after discovering the revelation time meaning, one should explore the uses of the word in the Qur’an in order to obtain its Qur’anic meaning, and in the final step – relying on non-synonymity as a basis – a special meaning should be expressed. The comparative study of these components shows that most of them have been used in ancient literary interpretations and their difference with the contemporary school is in terms of “non-adherence to components”, “lack of connection between components” and “less profundity of analysis” in past interpretations. 

Keywords

References

  1. قرآن مجید.
  2. ابن‌خلدون، عبدالرحمن‌بن محمدبن محمد (1408ق)، دیوان المبتدأ و الخبر فی تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوی الشأن الاکبر، محقق: خلیل شحادة، بیروت: دارالفکر.
  3. ابوزید، نصر حامد (1376)، «مفهوم وحی»، ترجمه محمدتقی کرمی، مجله نقد و نظر، شماره 12. مشخصات کامل.
  4. ابوعبیده، معمربن‌مثنی (1401ق)، مجاز القرآن، مصحح: محمد فؤاد سزگین، قاهره: مکتبة الخانجی.
  5. ابوعوده، خلیل (1405ق)، التطور الدلالی بین لغة الشعر الجاهلی و لغة القرآن الکریم، اردن: مکتبة المنار.
  6. ابوموسی، محمدمحمد (1408ق)، البلاغة القرآنیة فی تفسیر الزمخشری و اثرها فی الدراسات البلاغیة، قاهره: مکتبة وهبة.
  7. اسعدی، محمد و همکاران (1392)، آسیب شناسی جریان‌های تفسیری، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  8. اسلامی پناه (یزدی)، مهدی (1381)، تفسیر ادبی قرآن، بی‌جا: انتشارات سرور.
  9. ایزوتسو، توشیهیکو (1381)، خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد آرام، تهران: شرکت سهامی انتشار.
  10. بابایی، علی‌اکبر؛ عزیزی کیا، غلامعلی؛ روحانی راد، مجتبی (1379)، روش‌شناسی تفسیر قرآن، زیر نظر محمود رجبی، بی‌جا: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  11. بدوی، عبدالرحمن (بی‌تا)، دفاع عن القرآن ضد منتقدیه، ترجمه کمال جادالله، بی‌جا: الدار العالمیة للکتب و النشر.
  12. بستانی، قاسم (1394)، «تغییر معنایی واژگان در قرآن کریم»، پژوهش‌های زبان‌شناختی قرآن، سال چهارم، شماره 2، صص37-58.
  13. بلاسی، محمد سید علی (2001)، المعرب فی القرآن الکریم، لیبی: جمعیة الدعوة الاسلامیة العالمیة.
  14. بنت‌الشاطئ، عایشه (1376)، اعجاز بیانی قرآن، ترجمه حسین صابری، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  15. بنت‌الشاطئ، عایشه (1390)، تفسیر بیانی، ترجمه سید محمود طیب‌حسینی، قم: دانشکده اصول دین.
  16. بنت‌الشاطئ، عایشه (1419ق)، التفسیر البیانی للقرآن الکریم، قاهره: دار المعارف.
  17. بنت‌الشاطئ، عایشه (1984)، الاعجاز البیانی للقرآن، قاهره: دار المعارف.
  18. پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی- مرکز فرهنگ و معارف قرآن (1389)، دائرة المعارف قرآن کریم، قم: بوستان کتاب.
  19. جاحظ، عمروبن بحر (1424ق)، الحیوان، بیروت: دار الکتب العلمیة.
  20. جفری، آرتور (1381)، واژه‌های دخیل در قرآن مجید، ترجمه فریدون بدره ای، تهران: توس.
  21. حاجی خلیفه (کاتب چلبی)، مصطفی‌بن عبدالله (بی‌تا)، کشف الظنون، بی‌جا: بی‌نا (مکتبة الشاملة).
  22. حکیمی، محمدرضا (1358)، ادبیات و تعهد در اسلام، قم: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
  23. خرمشاهی، بهاءالدین (1381)، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، تهران: ناهید.
  24. خلف الله، محمد احمد (1984)، مفاهیم قرآنیة، کویت: عالم المعرفة.
  25. خولی، امین (1961)، مناهج تجدید فی النحو و البلاغة و التفسیر و الادب (مجموعه مقالات)، بی‌جا: دارالمعرفة
  26. خولی، امین (1987)، من هدی القرآن ... فی رمضان، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتب.
  27. خولی، امین (2000)، عن القرآن الکریم، اشراف عام: دالیا محمد ابراهیم، قاهره: نهضة مصر للطباعة و النشر و التوزیع.
  28. خولی، محمدعلی (1982)، معجم علم اللغة النظری، بیروت: مکتبة لبنان.
  29. دینوری، ابن قتیبه عبدالله‌بن مسلم (1384)، تأویل مشکل القرآن، ترجمه محمدحسن بحری بینا باج، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
  30. دینوری، ابن قتیبه عبدالله‌بن مسلم (بی‌تا)، غریب القرآن، بی‌جا: بی‌نا.
  31. ذهبی، محمدحسین (بی‌تا)، التفسیر و المفسرون، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  32. راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد (1412ق)، مفردات الفاظ القرآن، محقق/ مصحح: صفوان عدنان داوودی، بیروت- دمشق: دارالقلم- دار الشامیة.
  33. رشید رضا، محمد (1990)، المنار، تفسیر القرآن الکریم (تفسیر المنار)، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
  34. رومی، فهدبن عبدالرحمن‌بن سلیمان (1407ق)، اتجاهات التفسیر فی القرن الرابع عشر، عربستان سعودی: بی‌نا.
  35. رئوف، سید حمیدرضا؛ قادری، زهره (1397)، «تطور معنایی واژه نفس و رویکرد علامه به آن در قرآن»، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی، سال دوم، شماره دوم، صص63-84.
  36. زجاج، ابراهیم‌بن‌سری (1408ق)، معانی القرآن و اعرابه، تحقیق: عبدالجلیل عبده شلبی، بیروت: عالم الکتاب.
  37. زرین‌کوب، عبدالحسین (1373)، نقد ادبی، جستجو در اصول و روشها و مباحث نقادی با بررسی در تاریخ نقد و نقادان، تهران: انتشارات امیرکبیر.
  38. زمخشری، محمودبن عمر (1389)، الکشاف فی حقائق غوامض التنزیل، ترجمه مسعود انصاری، تهران: ققنوس.
  39. زمخشری، محمودبن عمر (1407ق)، الکشاف فی حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتب العربی.
  40. سعیدی روشن، محمدباقر (1383)، تحلیل زبان قرآن، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  41. شکری‌عیاد، محمد (1980)، یوم‌الدین و الحساب، بی‌جا: بی‌نا.
  42. صاوی الجوینی، مصطفی (1387)، شیوه‌های تفسیر قرآن، ترجمه موسی دانش و حبیب روحانی، مشهد: آستان قدس رضوی.
  43. صدری، محمدجعفر (1394)، معجم الفاظ القرآن الکریم (دراسات حول معانی الکلمات القرآنیة)، طهران: مکتبة السهروردی للداراسات و النشر.
  44. طاهری‌کنی، علی (1377)، تفسیر ادبی قرآن، به کوشش: مهدی اسلامی یزدی، بی‌جا: رواق اندیشه.
  45. طوسی، محمد‌بن حسن (بی‌تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  46. طیب‌حسینی، سید محمود (1395)، «پژوهشی در معنای شیطان در قرآن کریم بر اساس فرهنگ عرب عصر نزول»، معرفت، شماره 222، صص57-70.
  47. غرناطی، ابوحیان محمد‌بن یوسف (1420ق)، البحر المحیط فی التفسیر، بیروت: دار الفکر.
  48. فاخوری، حنّا (1388)، تاریخ ادبیات زبان عربی از عصر جاهلی تا قرن معاصر، ترجمه عبدالمحمد آیتی، بی‌جا: انتشارات توس.
  49. میرحاجی، حمیدرضا؛ قنبری، سمیرا (1437ق)، «التطور الدلالی فی المفردات القرآنیة؛ دراسة تطبیقیة فی الخشوع و الرسول و التسبیح انموذجیا»، آفاق الحضارة الاسلامیة، آکادمیة العلوم الانسانیة و الدراسات الثقافیة، السنة 18، العدد 2، صص89-114.
  50. وصفی، محمدرضا (1387)، گفت‌وگو با نصر حامد ابوزید، عابد الجابری، محمد ارکون و حسن حنفی، تهران: نگاه معاصر.
Qru’anic Reserches
Volume 26, Issue 99 - Serial Number 99
September 2021
Pages 105-126

Files

Share

How to cite

Statistics