واکاوی نقش‌ها و وجوه ارتباط زبانی در انسجام معنایی جزء 28 قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان‌شناسی دانشکده علوم انسانی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

2 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

3 استادیار گروه زبان‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

4 استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه جهرم، جهرم، ایران

10.22081/jqr.2023.65746.3683

چکیده

 از آنجا که زبان‌شناسی علم مطالعه زبان می‌باشد، در حوزۀ پژوهش‌های قرآنی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. بسیار اتفاق می‌افتد افراد غیر متخصص قرآنی بیان می‌کنند که میان آیات یا سوره‌های قرآن کریم، انسجام یا ارتباط معنایی وجود ندارد و آوردن آیه یا بخشی از آن را غیر مرتبط با مفاهیم و مطالب قبل یا بعد از آن می‌دانند. این تحقیق که به روش کتابخانه‌ای صورت گرفته، به بررسیِ موضوع انسجام در جزء 28 قرآن کریم پرداخته و سپس نتایج حاصل از این پژوهش را با نتایج پژوهش‌های دیگران بر روی چند جزء از قرآن کریم، مورد بررسی و نتیجه‌گیری قرار داده است. نتایج حاصل حاکی از آن است که آیات قرآن کریم یا به‌صورت باواسطه یا بی‌واسطه با یکدیگر در ارتباط‌اند و سوره‌های قرآن، در معانی و مفاهیم خاصی، دارای ارتباط و انسجام معنایی می‌باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Searching into the Roles and Aspects of Linguistic Connection in the Semantic Coherence of Part 28 of the Holy Qur'an

نویسندگان [English]

  • Muhammad Husayn Sharafzadeh 1
  • Sa'id Zare' 2
  • Ameneh Zare' 3
  • Sa'id Hozuri 4
1 Assistant Professor, Linguistics Department, Faculty of Humanities, Marvdasht Branch of Islamic Azad University
2 Ph.D. Student of Linguistics, Faculty of Humanities, Marvdasht Branch of Islamic Azad University
3 Assistant Professor, Linguistics Department, Faculty of Humanities, Marvdasht Branch of Islamic Azad University
4 Assistant Professor, Department of Islamic Philosophy and Theology, Faculty of Literature and Humanities, Jahrom University
چکیده [English]

Since linguistics is the science of language study, it has a special place in the field of Qur'anic research. It often happens that people who are not experts on the Qur'an say that there is no coherence or semantic connection between the verses or chapters of the Holy Qur'an, and they consider mentioning a verse or a part of it to be unrelated to the concepts and contents before or after it. Having been conducted with a library method, this research examines the issue of coherence in the 28th part of the Holy Qur'an and then reviews and concludes the results obtained from this research as well as the results obtained from the researches of others on several parts of the Holy Qur'an. The results obtained indicate that the verses of the Holy Qur'an are directly or indirectly related to each other, and the sūras of the Qur'an, in certain meanings and concepts, enjoy a semantic connection and coherence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the Holy Qur'an
  • linguistic roles
  • coherence
  • indirect connection
  • direct connection.The Holy Qur'an
  • Language Functions
  • Cohesion
  • Immediate Relation
  • Mediated Relation
  1. قرآن کریم.
  2. افراء، راحه السادات (1388ش)، تجزیه و تحلیل متنی جزء بیست و ششم قرآن کریم، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه زبان­شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز.
  3. العموش، خلود (1388ش)، گفتمان قرآن، ترجمه سید حسین سیدی، انتشارات سخن، تهران.
  4. جمشیدی نسب، راحله السادات (1383ش)، تجزیه و تحلیل متنی جزء بیست و نهم قرآن کریم، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه زبان­شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز.
  5. ذکایی، نسرین (1390ش)، تجزیه و تحلیل نقش متنی جزء بیست و پنجم قرآن کریم بر اساس الگوی هلیدی، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه زبان­شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات فارس.
  6. سیدی، سید حسین (1380ش)، نقش بافت در فهم واژگان قرآنی، مجله دانشکدة ادبیات و علوم انسانی مشهد، سال سی و چهارم، شماره 1 و 2، صص 60-45.
  7. فقیهی­زاده، عبد الهادی (1374ش)، پژوهشی در نظم قرآن، جهاد دانشگاهی، تهران، چاپ اول.
  8. القطّان، منّاع (1987م)، مباحث فی علوم القرآن، مؤسسةالرساله، بیروت.
  9. قیطوری، عامر (1385ش)، «قرآن و گذر از نظم خطی: یک بررسی زبان­شناختی»، مجلة زبان و زبان­شناسی، سال دوم، شماره 3، صص 32-17.
  10. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1370ش)، تفسیرالمیزان، ترجمه سید محمد باقرموسوی همدانی، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی، تهران.
  11. مرادی، مجتبی (1388ش)، تجزیه و تحلیل متنی جزء بیست و هفتم قرآن کریم، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه زبان­شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز.
  12. مصباح، احمد (1378ش)، تجزیه و تحلیل متنی جزء سی­ام قرآن کریم، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه زبان­شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز.
  13. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران (1377ش)، تفسیرنمونه، ج 23 و 24، چاپ مدرسه الامام امیرالمومنین، قم.
  14. همامی، عباس (1375ش)، چهرۀ زیبای قرآن، مؤسسة انتشارات بصائر، اصفهان.
  15. همامی، عباس (1384ش)، «درآمدی بر علم تناسب آیات با تأکید بر سوره جمعه»، مجله علمی پژوهشی مطالعات اسلامی، سال بیست و یکم، شماره 70، صص 186_173.
  16. Halliday, M.A.K. & Hasan, R. (1976), "Cohesion in English", London, Longman.
  17. _____________ (1985), "An Introduction to Functional Grammer", London, Arnold.
  18. Halliday, M. A. K., & Matthiessen, C. M. I. (2004), "An Introduction to Functional Grammar", London, Routledge.
  19. Watt, W. Montgomery (1970), "Bell’s Introduction To The Qur'an", Edinburgh, Edinburgh University Press.G
  20. Yule, G. (1996), "Pragmatics", Oxford, Oxford University Press.