Semantics of Abrogation in Exegetical Narrations

Document Type : Original Article

Authors

1 Associate Professor, Department of Interpretation and Qur'anic Sciences, University of Sciences and Knowledge of the Holy Qur’an, Qum

2 Ph.D. Graduate of Comparative Interpretation, University of Sciences and Knowledge of the Holy Qur’an

Abstract

The abundant instances of abrogated verses in narrations and, accordingly, in the opinions of some interpreters and authors, is among the important and controversial issues that have sometimes caused the opponents of the Qur'an to create excuses. This article, using a descriptive-analytical method, aims to prove the fact that the use of the term "abrogation" (naskh) in the hadiths of the Infallibles and the sayings of the predecessors has a different meaning from its conventional meaning. The outcome of the research in the aforementioned narrations, especially the narrations that have informed about the abrogation of some Qur’anic verses, is that the scope of the abrogation in such narrations, beyond the conventional abrogation, applies to the allocation of generalities, the limitation of absolutes, exception, elucidation of inclusive concepts and postponement (nasa’); and the cases of conventional abrogation in the above-mentioned narrations are very few and rare. Furthermore, perhaps by more closely examining these few cases, it can be concluded that, in principle, there is no conventional abrogation in the Qur'an, and if in some narrations that aim to divide the content of the Qur'an, along with the abrogating (nāsikh) and abrogated (mansūkh), general and specific are also mentioned, it is in terms of mentioning the general after the specific. Also, in a narration, Imam Ali (A.S.) addressed the person who was preaching the people and said that preaching and advising the people and frightening them of the Day of Judgment and reckoning and the Scripture are conditional on knowing the abrogating and the abrogated. This narration is a testimony to the fact that what is meant by the abrogating and the abrogated in these narrations is not the same as the conventional abrogation mentioned in the rulings.

Keywords

References

  1. قرآن کریم.
  2. آلوسی، محمود (1415ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، تحقیق: علی عبدالباری عطیة، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  3. ابن کثیر دمشقی، اسماعیل‌بن عمرو (1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، محقق: محمدحسین شمس الدین، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  4. ابن‌منظور، محمد‌بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دار صادر.
  5. احمدی‌نژاد، فاطمه؛ حسینی‌زاده، ابوترابی (1397)، «معناشناسی نسخ تدریجی، مشروط و تمهیدی از منظر آیت الله معرفت (ره)»، تحقیقات علوم قرآن و حدیث، شماره 37، ص 107-139.
  6. اندلسی، ابن‌حزم (1406ق)، الناسخ و المنسوخ فی القرآن الکریم، محقق: عبدالغفار سلیمان البغدادی، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  7. انیس و دیگران (1408ق)، المعجم الوسیط، قم: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
  8. بابایی، علی اکبر (1400)، علوم قرآنی 4، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  9. بحرانی، هاشم (1416ق)، البرهان فی تفسیر القرآن، قم: بنیاد بعثت.
  10. بقاعی، ابراهیم‌بن عمر (1995)، نظم الدرر فی تناسب الآیات‌ والسور، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  11. جزری، ابن‌اثیر (1367)، النهایه فی غریب الحدیث و الاثر، محقق: محمود محمد طناحی، قم: مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان.
  12. جصاص، احمد‌بن علی (1405ق)، احکام القرآن‌، بیروت: ‌دار احیاء التراث العربی.
  13. حبنکة المیدانی، عبدالرحمن حسن (1420ق)، الشریعة الاسلامیة بین التدرج فی التشریع و التدرج فی التطبیق، بی‌جا: بی‌نا.
  14. حجازی السقا، احمد (1298ق)، لا نسخ فی القرآن، قاهره: دارالفکر العربی.
  15. حسینی‌زاده، سیدعبدالرسول (1390)، بررسی تطبیقی نسخ در قرآن کریم، قم: بوستان کتاب.
  16. خالد رمضان، حسن (1418ق)، معجم اصول الفقه، قاهره: مطبعة المدنی.
  17. خطیب، عبدالکریم (بی‌تا)، تفسیر القرآنی للقرآن، بی‌جا: بی‌نا.
  18. خمینی، سیدروح‌الله (1376)، جواهر الاصول، تقریرات محمد حسن مرتضوی لنگرودی، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
  19. خویی، سیدابوالقاسم (بی‌تا)، البیان فی تفسیر القرآن، قم: مؤسسه احیاء آثار آیت الله خوئی.
  20. راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد (1412ق)، مفردات فی غریب القرآن، دمشق، بیروت: دارالعلم، دارالشامیه.
  21. زرقانی، محمد عبدالعظیم (بی‌تا)، مناهل العرفان فی علوم القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی، بی نا.
  22. زرکشی، محمد‌بن عبدلله (1410ق)، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دار المعرفه.
  23. زمخشری، محمود (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی.
  24. زید، مصطفی (1408ق)، النسخ فی القرآن الکریم، قاهره: دارالوفاء.
  25. سبحانی تبریزی، جعفر (1424ق)، ارشاد العقول الی مباحث الاصول، تقریرات محمد حسین حاج عاملی، قم: مؤسسه امام صادق (ع).
  26. سیوطی، عبدالرحمن (1404ق)، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
  27. سیوطی، عبدالرحمن (1421ق)، الاتقان فی علوم القرآن، بیروت: دارالکتب العربیة.
  28. شاطبی، ابراهیم‌بن موسی (1417ق)، الموافقات، ریاض: دار ابن عفان.
  29. صادقی، محمد (1365)، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، قم: انتشارات فرهنگ اسلامی.
  30. صبحی صالح (1977)، مباحث فی علوم القرآن، بیروت: دار العلم للملایین.
  31. صدر، محمدباقر (1417ق)، بحوث فی علم الاصول، تقریرات محمود هاشمی شاهرودی، قم: دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل البیت.
  32. صفار، محمدبن حسن (1404ق)، بصائر الدرجات فی فضایل آل محمد (ص)، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
  33. طباطبایی، سید محمدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  34. طبرسی، فضل‌بن حسن (1372)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصر خسرو.
  35. طبری، محمد‌بن جریر (1412ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالمعرفة.
  36. عروسی حویزی، عبدعلی‌بن جمعه (1415ق)، تفسیر نورالثقلین، قم: اسماعیلیان.
  37. علی جمعه (2005)، النسخ عند الاصولیین، قاهره: نهضة مصر.
  38. عیاشی، محمد‌بن مسعود (1380ق)، کتاب التفسیر، تهران: چاپخانه علمیه.
  39. فراهیدی، خلیل‌بن احمد (1410ق)، کتاب العین، قم: هجرت.
  40. فرحات، احمد حسن (1421ق)، فی علوم القرآن، عمان: دارعمار.
  41. فیض کاشانی، ملامحسن (1415ق)، تفسیر الصافی، تهران: انتشارات الصدر.
  42. فیومی، احمدبن محمد مقری (بی‌تا)، مصباح المنیر، قم: دار الرضی.
  43. قرطبی، محمد‌بن احمد (1364)، الجامع لأحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو.
  44. قمی، علی‌بن ابراهیم (1367)، تفسیر القمی، قم: دارالکتاب.
  45. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الأطهار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  46. مشکینی اردبیلی، علی (1374)، اصطلاحات الاصول و معظم ابحاثها، قم: الهادی.
  47. مصطفوی، حسن (1360)، التحقیق فی کلمات القرآن، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
  48. مطرودی، عبدالرحمن‌بن محمد (1414ق)، النسخ فی القرآن العظیم، ریاض: جامعة الملک السعود.
  49. مظفر، محمدرضا (1430ق)، اصول الفقه، قم: جامعه مدرسین قم.
  50. معرفت، محمد هادی (1381)، علوم قرآنی، قم: مؤسسه التمهید.
  51. معرفت، محمد هادی (1383، الف)، «نسخ در قرآن در تازه ترین دیدگاه ها»، بینات، سال یازدهم، شماره 44، ص 99-107.
  52. معرفت، محمد هادی (1383، ب)، «نوآوری و نظرات جدید در گفت‌وگو با آیت‌الله معرفت»، بینات، سال یازدهم، شماره 44، ص50-76.
  53. معرفت، محمد هادی (1415ق)، التمهید فی علوم القرآن، قم: مؤسسه نشر اسلامی.
  54. معرفت، محمد هادی (1423ق)، شبهات و ردود حول القرآن الکریم، قم: مؤسسه التمهید.
  55. معین، محمد (1371)، فرهنگ فارسی، تهران: انتشارات امیر کبیر.
  56. مکارم شیرازی، ناصر (1374)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامی.
  57. مکی، ابومحمد‌بن ابی‌طالب (1406ق)، الایضاح لناسخ القرآن و منسوخه، محقق: احمد حسن فرحات، جده: دارالمناره.
  58. ملکی اصفهانی، مجتبی (1379)، فرهنگ اصطلاحات اصول، قم: عالمه.
  59. نحاس، ابوجعفر احمد‌بن محمد (1357ق)، کتاب الناسخ و المنسوخ فی القرآن، بیروت: مکتبة العلامیه.
  60. نوری، حسین (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، محقق: مؤسسه آل البیت (ع)، قم: مؤسسه آل البیت:.
  61. هلالی، سلیم‌بن قیس (1405ق)، کتاب سلیم‌بن قیس هلالی، محقق: محمد انصاری زنجانی، قم: الهادی.

Files

Share

How to cite

Statistics