The Polysemy of the Verse ﴾Certainly We created man in travail﴿ and its Persian Translation

Document Type : Original Article

Authors

1 Ph.D. Graduate, Qur'an and Hadith Sciences

2 Associate Professor, Department of Qur'an and Hadith Sciences, University of Meybod, Meybod, Iran

Abstract

The fourth verse of Sūrat al-Balad, about which various viewpoints have been brought up by commentators in its interpretation and by translators in its Persian translation, is a polysemic verse. The meaning of polysemy in the verse is not the same as ambiguity of meaning that occurs without the intention of the speaker; rather, it indicates the power and wisdom of God in choosing words and combinations that express multiple meanings at the same time and all meanings have also been intended by Him. With the aim of examining the interpretation and translation of the fourth verse of Sūrat al-Balad, the present research has premised the polysemic feature in it. Understanding and a desirable translation of the verse necessitates knowing the applied words, the juxtaposition relationship in the verse as well as the ambience of the sūrah. The present article, which is carried out with a descriptive-analytical method, comes to the conclusion that two meanings can be understood from the verse as it is intended by the Lord, which is reflected in the Persian translation of the verse, will be a parallel application of words due to the impossibility of one-to-one (one word for one word) making equivalents.

Keywords

References

  1. قرآن کریم.
  2. آدینه‌وند، محمدرضا (1377)، کلمة الله العلیا، تهران: نشر اسوه.
  3. آلوسی، محمود‌بن عبدالله (۱۴۱۵ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، تحقیق علی عبدالباری عطیة، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  4. آیتی، عبدالمحمد (1374)، ترجمه قرآن، تهران: نشر سروش.
  5. ابن جوزی، عبدالرحمن‌بن علی (۱۴۲۲ق)، زاد المسیر فی علم التفسیر، تحقیق عبدالرزاق مهدی، بیروت: دارالکتاب العربی.
  6. ابن عاشور، محمد طاهر (1420ق)، التحریر و التنویر، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
  7. ابن عطیه، عبدالحق‌بن غالب (۱۴۲۲ق)، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، تحقیق عبدالسلام عبدالشافی محمد، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  8. ابن فارس، احمد (1404ق)، معجم مقاییس اللغة، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، بی‌جا: مکتبة الاعلام الاسلامی.
  9. ابن منظور، محمد‌بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دارالفکر.
  10. ابوالسعود، محمد‌بن محمد (۱۹۸۳)، تفسیر ابی السعود (ارشاد العقل السلیم الی مزایا القرآن الکریم)، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  11. اسعدی، محمد (1394)، سایه‌ها و لایه‌های معنایی، قم: بوستان کتاب.
  12. اسماعیلی‌زاده، عباس (1393)، «معنای «نجد» و «نجدین» و مراد آیه (و هدیناه النجدین)»، آموزه‌های قرآنی، سال یازدهم، شماره 19، ص 131-154.
  13. الهی قمشه‌ای، مهدی (1380)، ترجمه قرآن، قم: فاطمةالزهراء.
  14. امیدعلی، احمد؛ خلیلی فاطمه (1396)، «بررسی واژگان چندمعنا و اهمیت آن در ترجمه بر اساس بافت»، مطالعات ادبی متون اسلامی، سال دوم، شماره 8، ص 39-60.
  15. اندلسی، ابوحیان محمد‌بن یوسف (1420ق)، البحر المحیط، بیروت: دارالفکر.
  16. انصاریان، حسین (1383)، ترجمه قرآن، قم: اسوه.
  17. بلاغی، عبدالحجة (1386)، حجة التفاسیر و بلاغ الإکسیر، قم: نشر حکمت.
  18. بهارزاده، پروین (1378)، «ترجمه پذیری قرآن کریم»، بینات، شماره 24، ص 52-74.
  19. بیضاوی، عبدالله‌بن عمر (۱۴۱۸ق)، أنوارالتنزیل و اسرار التأویل، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  20. پاکتچی، احمد (1397)، ترجمه شناسی قرآن کریم، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
  21. پیکتال، محمد مارمادوک (بی‌تا)، ترجمه قرآن، نیویورک: بی‌نا.
  22. تستری، سهل‌بن عبدالله (1423ق)، تفسیر التستری، تحقیق عیون سود و محمد باسل، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  23. ثعلبی، احمد‌بن محمد (۱۴۲۲ق)، الکشف و البیان، تحقیق ابی محمد ابن عاشور، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  24. جی. سی. کتفورد (1393)، نظریة لغویة فی الترجمة، ترجمه عبدالباقی مافی، بصرة: مطبعة دارالکتب.
  25. حجتی، مهدی (1384)، گلی از بوستان خدا (ترجمه قرآن)، قم: بخشایش.
  26. حدادی، محمود (1384)، مبانی ترجمه، تهران: رهنما.
  27. خرم‌دل، مصطفی (1384)، تفسیر نور، تهران: احسان.
  28. دهلوی (شاه ولی الله)؛ احمد‌بن عبدالرحیم (بی‌تا)، ترجمه قرآن، سراوان: انتشارات کتابفروشی نور.
  29. دیوسالار، فرهاد (1396)، «واکاوی ساختار آیات الأقسام در قرآن کریم و چالش‌های فراروی ترجمه آن (نمونه موردی: سوره بلد در ترجمه آیتی، فولادوند، الهی قمشه‌ای، تفسیر المیزان، تفسیر مجمع‌البیان، تفسیر نمونه و تفسیر نور)»، مطالعات نقد ادبی، دوره 12، شماره 45، ص31-62.
  30. رازی، ابوالفتوح حسین‌بن علی (1408ق)، روض الجنان و روح الجنان، تصحیح محمد مهدی ناصح و همکاران، مشهد: آستان قدس رضوی.
  31. رازی، فخرالدین محمد‌بن عمر (1420ق)، التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  32. راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد (1412ق)، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داوودی، بیروت: دارالقلم.
  33. رسعنی، عبدالرزاق (۱۴۲۹ق)، رموز الکنوز فی تفسیر الکتاب العزیز، تحقیق عبدالملک ابن دهیش، مکه: مکتبة الاسدی.
  34. رهنما، زین‌العابدین (1354)، قرآن مجید با ترجمه و جمع‌آوری تفسیر، تهران: سازمان اوقاف.
  35. زبیدی، محمد مرتضی (1414ق)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دارالفکر.
  36. زمخشری، محمود‌بن عمر (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل‌، تصحیح مصطفی حسین احمد، بیروت: دارالکتاب العربی.
  37. سراج، رضا (1390)، ترجمه قرآن، تهران: سازمان چاپ دانشگاه.
  38. سیواسی، احمد‌بن محمود (۱۴۲۷ق)، عیون التفاسیر، تحقیق بهاء الدین دارتما، بیروت: دار صادر.
  39. شاهسوندی، شهره (1384)، «ترجمه پذیری قرآن؛ میان نفی و اثبات»، پژوهش‌های قرآنی، دوره 11، شماره 44، ص 5-25.
  40. شعرانی، ابوالحسن (1374)، قرآن مجید با ترجمه‌ فارسی و خواص سوره‌ها و آیات، تهران: اسلامیه.
  41. صادقی تهرانی، محمد (1388)، ترجمان فرقان: تفسیر مختصر قرآن کریم، قم: نشر شکرانه.
  42. صادقی تهرانی، محمد (۱۴۰۶ق)، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنة، قم: انتشارات فرهنگ اسلامی.
  43. صدیق حسن خان، محمدصدیق (۱۴۲۰ق)، فتح البیان، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  44. صفارزاده، طاهره (1380)، ترجمه قرآن کریم، تهران: مؤسسه فرهنگی جهان رایانه کوثر.
  45. صفوی، کوروش (1397)، درآمدی بر معنی شناسی، تهران: انتشارات سوره مهر.
  46. صفوی، کوروش (1400)، هفت گفتار درباره ترجمه، تهران: نشر مرکز.
  47. صلواتی، محمود (1387)، ترجمه قرآن، تهران: مبارک.
  48. طاهری، علی اکبر (1380)، ترجمه قرآن، تهران: نشر قلم.
  49. طبرسی، حسن‌بن فضل (۱۴۱۲ق)، جوامع الجامع، تصحیح ابوالقاسم گرجی، قم: انتشارات حوزه علمیه.
  50. طبرسی، فضل‌بن حسن (1372)، مجمع البیان، تهران: ناصر خسرو.
  51. طبری، محمد‌بن جریر (1412ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفة.
  52. طیب‌حسینی، محمود (1395)، چندمعنایی در قرآن کریم، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  53. عاملی، ابراهیم (1360)، تفسیر عاملی، تصحیح علی‌اکبر غفاری، تهران: صدوق.
  54. عروسی حویزی، عبد علی‌بن جمعه (1415ق)، تفسیر نور الثقلین، تصحیح هاشم رسولی، قم: نشر اسماعیلیان.
  55. فارسی، جلال‌الدین (1369)، ترجمه قرآن، تهران: انجام کتاب.
  56. فتاحی، اعظم (1397)، اصول و مبانی نظری ترجمه، تهران: طلایی پویندگان دانشگاه.
  57. فراء، یحیی‌بن یزید (۱۹۸۰)، معانی القرآن، تحقیق محمدعلی نجار، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
  58. فولادوند، محمدمهدی (1418ق)، ترجمه قرآن، تهران: انتشارات دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
  59. فیض کاشانی، محمد‌بن شاه مرتضی (۱۴۱۵ق)، تفسیر الصافی، تهران: مکتبة الصدر.
  60. قرطبی، محمد‌بن احمد (۱۳۶۴)، الجامع لأحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو.
  61. کاشانی، ملا فتح الله (۱۳۳۶)، منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تهران: کتابفروشی محمدحسن علمی.
  62. کاویان‌پور، احمد (1372)، ترجمه قرآن، تهران: اقبال.
  63. کریمی‌نیا، مرتضی (1400)، ساختهای زبان فارسی و مسأله ترجمه قرآن، تهران: نشر هرمس.
  64. گرامی، غلامحسین (1400)، «بررسی و نقد نظریه رنجمندی انسان با تأکید بر تحلیل آیه چهارم سوره بلد»، انسان پژوهی دینی، شماره 45، ص 29-49.
  65. گرمارودی، علی (1384)، ترجمه قرآن، تهران: نشر قدیانی.
  66. ماوردی، علی‌بن محمد (بی‌تا)، النکت و العیون، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  67. مشکینی اردبیلی، علی (1381)، ترجمه قرآن، قم: الهادی.
  68. مصباح­زاده، عباس (1380)، ترجمه قرآن، تهران: انتشارات بدرقه جاویدان.
  69. مصطفوی، حسن (1368)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  70. مقاتل‌بن سلیمان (۱۴۲۳ق)، تفسیر مقاتل‌بن سلیمان، تحقیق عبدالله محمود شحاته، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  71. مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۱)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیة.
  72. مکارم شیرازی، ناصر (1373)، ترجمه قرآن، قم: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
  73. میبدی، احمد‌بن محمد (1371)، کشف الاسرار و عدة الابرار، تهران: امیر کبیر.
  74. میرحاجی، حمیدرضا و همکاران (1390)، «کاربردشناسی اصل تعادل ترجمه‌ای واژگان در فرآیند ترجمه قرآن»، مجله ادب عربی، سال سوم، شماره 4، ص 137-164.
  75. میرزایی، وحید و همکاران (1399)، «سبک‌شناسی سوره البلد (سطح آوایی، واژگانی، نحوی)»، مطالعات سبک‌شناسی قرآن کریم، سال سوم، شماره 2، ص 121-141.
  76. نجار، علی (1381)، اصول و مبانی ترجمه قرآن، رشت: نشر مبین.
  77. نوبری، عبدالمجید (1396)، ترجمه قرآن، تهران: نشر اقبال.
  78. نهیرات، احمد؛ محمدیان، عباد (1392)، «نگرشی به نظام چندمعنایی در قرآن کریم»، پژوهش‌های زبان شناختی قرآن، سال دوم، شماره 2، ص 119-137.
  79. ویلیامز، جنی (1394)، نظریه‌های ترجمه، ترجمه رعنا اسفندیاری، خراسان رضوی: انتشارات درج سخن.
  80. یاسری، محمود (1415ق)، ترجمه قرآن، تحقیق مهدی حائری تهرانی، قم: بنیاد فرهنگی امام مهدی (ع).

Files

Share

How to cite

Statistics