واکاوی ملاک تحدی در قرآن و نقد منطق تنزّلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

چکیده

مسأله «تحدی» یکی از اصلی‌ترین مسائل حوزه اعجاز و به‌ویژه اعجاز قرآن کریم است که در تعریف معجزه نقشی بنیادی دارد. قرآن در آیات متعددی به‌صراحت همگان را بدون هیچ محدودیت زمانی و مکانی به مبارزه طلبیده است، لیکن در مراتب و دامنه تحدی و اوصاف کیفی و کمّی متن معارض، اختلاف‌ نظرهای اساسی رخ داده و شبهاتی طرح شده که لازم است با رفع برخی ابهام‌ها و اتخاذ مبانی دقیق بر پایه مفاهیم آیات تحدی، شبهات رفع و دفع شود.
نگارنده در پژوهشی تازه در آیات تحدی ‌می‌کوشد با تحلیلی بر پایه قراین پیوسته آیات، مراتب و دامنه تحدی را باز شناسد. با این رویکرد پرسش‌های زیر تعقیب ‌می‌شود:
1. کمّیت مورد نظر قرآن در تحدی ثابت یا متغیر و در هر فرض چگونه است؟
2. با توجه به قراین پیوسته آیات تحدی، آیا منطق تنزّلی قابل طرح است؟
3. نسبت سیر تنزیلی آیات تحدی با منطق تنزّلی مراتب تحدی چیست؟
4. آیا ملاک مورد نظر در تحدی با گذر زمان تغییر ‌می‌پذیرد یا خیر، و بر پایه هر یک، چه نتایجی به‌دست می‌آید؟
5. دلیل استفاده از ملاک‌های متفاوت برای تحدی در آیات تحدی چیست؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Delving into the Criterion of Taḥaddī (Challenge) in the Qur’ān and the Critical Review of Revelatory Logic

نویسنده [English]

  • Sayyid Muhammad Jawaheri
چکیده [English]

Taaddī (challenge) is one of the most essential issues concerning miracles, particularly the miracle of the Qur’ān, which has a fundamental role in definition of miracle. The Qur’ān has challenged everyone without any limitation in various āyas; however, there have come up basic discrepancies in terms of the stages and scope of taaddī and the qualitative and quantitative properties of the differing text, and certain misconceptions have been raised that need to be resolved by resolving some ambiguities and adopting accurate principles on the basis of the concepts of the āyas of taaddī.
The writer is trying in a new research on the āyas of taaddī to recognize the stages and scope of taaddī with an analysis based on the interrelated evidences of the āyas. With this approach, the following questions are pursued:
1. How is the quality intended by the Qur’ān in constant or variable taaddī and in each supposition?
2. With regard to the interrelated evidences of the āyas of taaddī, is the revelatory logic apt to come up with?
3. What is the relation of the Revelation course of the āyas of taaddī with the revelatory logic of the stages of taaddī?
4. Does the intended criterion in taaddī change over time or not? And based on each one, what conclusions can be drawn?
5. What is the reason for using different criteria for taaddī in āyas?