قرآن و مسأله امنیت ملى

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

 مفهوم سیاسى »امنیّت ملى« از منظر قرآن مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. مفاهیم گوناگون و پرشمار امنیّت ملى نشانگر ابهام این اصطلاح سیاسى است. نظر داشت مجموعه این مفاهیم، از شکل‌گیرى دو گفتمان مثبت و منفى حکایت دارد. در گفتمان امنیت منفى، امنیت به نبود تهدید تعریف مى‌شود؛ و در گفتمان امنیت مثبت، امنیت، وجود شرایط مطلوب براى تحقق اهداف خواهد بود. امنیت ملى در کشورهاى توسعه یافته با دیگر انواع امنیت در نیامیخته است، اما در جهان سوم شاهد درهم تنیدگى انواع امنیت هستیم. این درهم تنیدگى بیشتر معلول بحران مشروعیّت، فقدان اراده ملى، تنوع قومى و آشفتگى اقتصادى است. بنابراین در بحث امنیت ملى در قرآن، باید امنیت داخلى نیز مورد بحث و بررسى قرار گیرد. از نگاه قرآن، زندگى اجتماعى یک نیاز اساسى است، و حکومت، عهده‌دار برقرارى امنیت. در برقرارى امنیّت نیز نخست باید تهدیدها شناسایى شود، تا بتوان در جهت زدودن تهدیدات گام برداشت. آسیب‌ها یا فردى است یا گروهى. براى مبارزه با آسیب‌هایى که فرد به وجود مى‌آورد، قرآن، دو راهکار عرضه مى‌کند: پیشگیرى و درمان. و در راستاى زدودن تهدیدات گروهى پذیرش نقش مردم و مهربانى با آنها از حکومت خواسته مى‌شود، و از مردم، نیز بى‌اعتنایى به قومیّت‌گرایى، نژاد پرستى، هوا و هوس و زیاده‌خواهى خواسته مى‌شود. در این نوشتار، پس از بحث امنیت داخلى، امنیت ملى تعریف شده، انواع تهدیدات، به جانى، اجتماعى، دینى و فکرى تقسیم مى‌شود. و در پایان، ابعاد امنیّت ملى همچون امنیت دینى، نظامى و اقتصادى از دیدگاه قرآن مورد بررسى قرار مى‌گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Qur’an and the Issue of National Security

نویسنده [English]

  • Muhammad Bahrami
چکیده [English]

The existence of various and numerous concepts of national security is an indication of the ambiguity of this political term. Deliberation on these concepts reveals the formation of two negative and positive discourses. In the negative discourse, security is defined as the lack of threat; and in the positive, it is defined as the availability of favorable conditions for realization of goals. Security in developed countries has not mingled with other types of security. In the third world, however, we see an intermingling of different types of security. This intermingling of different types of security is more resulted from the crisis of legitimacy, lack of national will, ethnic variety and economic chaos. Therefore, in discussion of national security in the Qur’an, internal security is to be discussed, too. In the Qur’an, social life is introduced as a basic need and the government undertakes to provide security. In providing security, first the threats must be identified so as to be able to take the due measures in removing those threats.
Losses are either individual or group. In order to fight against the losses that the individual creates, the Qur’an presents two techniques: prevention and treatment. In removing the group threats, the government is demanded to accept the role of people and being affectionate to them, and the people are demanded to give up ethnocentrism, racism, whims and desires, and acquisitiveness.
After discussing the internal security and the defined national security, this writing goes on to divide different threats into physical, social, religious, and intellectual. In the end, the religious, military, and economic securities are regarded as dimensions of national security and discussed and reviewed.