تحلیل ادبىِ قرآن، تفسیر و سیره: نگاهى به روششناسى جان وَنْزْبرو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

مترجم

چکیده

 نقد و بررسى روش‌شناسى جان وَنْزْبرو در مورد تحلیل ادبى قرآن، تفسیر و سیره است. جان وَنْزْبرو استاد مدرسه مطالعات شرقى و آفریقایى در دانشگاه لندن براى حل کردنِ معضلاتى که در راه شناخت تاریخ اسلام وجود دارد، راه‌حل نظام‌مندى ارائه کرده است. وى در دو کتابش "مطالعات قرآنى" و "محیط فرقه‌اى"، مسأله شکل‌گیرى قرآن با توجه به شهادت متون تفسیرى بر این تکوین و تکامل و تحول دین اسلام را دنبال کرده است. نویسنده، طرح این پرسش که شاهد یا مدرک چیست؟ را اساسى‌ترین نکته روش‌شناختى در آثار ونزبرو دانسته و مجموعه تمام مستندات اسلامى در دوره‌هاى نخست را "تاریخ نجات" نامیده است. به اعتقاد وَنْزْبرو، "تاریخ نجات اسلامى"، آن گونه که امروز به دست ما رسیده است، چیزى فراتر و خاص‌تر از اثبات اعتقاد به حقّانیّت تجلّى الهى است. ونْزْبرو، همان شک سالم و مفیدى را که در مطالعات جدید توراتى و انجیلى ایجاد شده به پژوهشهاى اسلامى و قرآنى کشانیده است. نیز کوشیده است چهار درون مایه اصلى را در رسالت قرآن برشمارد که همگى از چارچوب سنتىِ نظام توحیدى‌اند که عبارتند از: کیفر و پاداش الهى، آیت و نشانه الهى، آوارگى و هجرت الهى و عهد و میثاق الهى. سپس به سبکِ "رجوعى" قرآن اشاره و چند مثال در این مورد ذکر مى‌کند. این تصور،ونز برو را به این فرض مى‌کشاند که آنچه در اسلام با آن سروکار داریم، نهضتى فرقه‌اى است که یکسره درون "محیط فرقه‌اى" یهودى - مسیحى واقع است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Literal Analysis of the Qur'an, Tafsir, and Seerah in Methodology of John Wansbrough

نویسندگان [English]

  • Andrew Rippin
  • Murtaza karimi Nia
چکیده [English]

In his "Qur'anic Studies'' and "Sectarian  Environment", John Wansbrough a proffessor at London School of Eastern and African Studies, has made a literal analysis of the Qur'an as a historical text and source, and with a textual research tries to find historical evidence of reports in the Qur'an from the past events among the early and neutral sources in order to determine the degree of trustability of the Qur'an and clarifies its enjoyment of truth. In this article, the writer surveys, analyzes and to some extent criticizes the two books by the above writer and his other writings, and some of  their critics.