گفت و گو با استاد معرفت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

 در این گفت‌وگو پاسخهاى استاد معرفت به پرسشهاى چندى در باب فهم قرآن گزارش شده است. در آغاز این پرسش مطرح مى‌شود که آیا فهم قرآن ممکن است یا نه و در صورت امکان، معیار فهم صحیح و معتبر چیست؟ استاد معرفت پس از بیان هدفِ طرحِ نسبى بودن فهم قرآن از سوى کسانى و زمینه نداشتن آن در رابطه با متون دینى اسلام، به پرسش فوق پاسخ داده و معیار فهم را وضع معرفى مى‌کند. سپس به این پرسش که آیا قرآن زبان خاص دارد یا نه، پاسخ داده معتقد است که قرآن زبان خاص ندارد بلکه زبان قرآن و زبان دین زبان عرف عام است. در ادامه به فلسفه اختلاف مفسّران اشاره کرده و آن را طبیعى تلقى کرده نه ناشى از فقدان معیار براى فهم. آن گاه به تفسیر ظهر و بطن پرداخته و با کمک روایات آن را تعریف کرده است و در ادامه گفته است که علم به بطن قرآن که همان تأویل است، اختصاص به افراد خاص ندارد. سپس این مسأله را که آیا فهم بطن ضابطه‌مند است یا نه و اگر هست آن ضوابط چیست؟ مورد بحث قرار داده و آن را همانند تفسیر داراى ضوابط دانسته است. در ادامه، نخست ضوابط تفسیر را بیان کرده و بعد ضوابط تأویل را با دو عنوان: رعایت قانون سبر و تقسیم در فهم آیه و عدم تضاد با ظاهر آیه، توضیح داده است. در پایان به بیان تأویل در عرف قرآن پرداخته چهار معنى براى تأویل ذکر نموده سه معناى آن را اصطلاح قرآنى مى‌داند و یکى را اصطلاح روایى دانسته و در آخر به فرق تفسیر و تأویل متشابه اشاره مى‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Dialogue with Professor Muhammad Hadi Ma'rifat

نویسنده [English]

  • Hasan Kharaqani
چکیده [English]

In the of this writing a dialogue with Ustad Muhammad Hadi Ma rifat on the fundamentals of underatanding the Qur'an is presented. In this dialogue, subjects such as the possibility of understanding the Qur'an, criteria and rules of understanding the meanings through the Qur'an, correctness or falsity of attribution of understandings and impressions to the Qur'an, the language of the Qur'an, the Qur'an's speaking according to experts-and masses: customs, the meaning of the exterior and the interior and their difference, and the specialty of understanding the interior and its non-specialty, are delved into and reviewed.