امام خمینى، قرآن و تفسیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

 تفسیر، رسالت قرآن، اهداف و انواع تفسیر و روش تفسیرى امام خمینى مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده با طرح سه مطلب مقدماتى راجع به پیدایى دغدغه فهم قرآن در میان مسلمان و پیدایش علوم قرآنى در اثر آن و ظهور روشهاى گوناگون تفسیرى در بستر تاریخ، به بررسى دیدگاه امام خمینى راجع به تفاسیر موجود پرداخته و انتقادات ایشان را درباره تفاسیر یاد شده که بیانگر دیدگاه ایشان راجع به تفسیر بایسته است، بدین‌گونه بیان مى‌کند: 1- توجه نکردن به مقصود صاحب کتاب، 2- تفسیر یک بعدى معنوى یا مادى، 3- تکیه بر روش واحد و تکفیر و تفسیق دیگران، 4- گرفتن پیش فرض‌ها از بیرون قرآن و دخالت دادن آن در تفسیر، 5- جمود بر ظواهر، 6- فقدان آگاهى و توانایى لازم براى تفسیر و 7- تفسیرهاى انحرافى و التقاطى. در ادامه به ماهیت قرآن از دیدگاه امام پرداخته و تفاوت آن را با کتابهاى بشرى در وحیانى بودن و با کتابهاى آسمانى دیگر در انعکاس حقیقت محمدیه و کمال مطلق مى‌داند، سپس معانى جامعیت قرآن را بحث مى‌کند و از امکان فهم عمومى با توجه به آن معانى سخن مى‌گوید و به این نتیجه مى‌رسد که آیات قرآن دو دسته است: 1- علمى که فهم آن به صورت دقیق براى همه میسر نیست 2- علمى که فهم آن براى همه میسر است و از همین رو تفسیر به رأى در قسم نخست است نه قسم دوم. در ادامه، بحث زبان قرآن را مطرح مى‌کند و از دو نوع زبان صریح و سمبلیک به تناسب دو دسته آیات سخن مى‌گوید، سپس معارف قرآن را از دیدگاه امام به هفت دسته تقسیم مى‌کند و معناى محورى قرآن را که عیار تنظیم کننده انتظار از آن نیز هست، بیان شئون الهى و صفات و اسماء مى‌داند. نویسنده در ادامه به هفت راه فهم قرآن از دیدگاه امام خمینى اشاره کرده و در پایان گرایش تفسیرى امام خمینى را معرفى مى‌کند و ویژگى آن را "هدایتى بودن" مى‌داند که متضمن جامعیت در گرایش نیز است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

imam khomeini, the quran, and interpretation

نویسنده [English]

  • Sayyid Heydar Alavi Nejad
چکیده [English]

following an introduction about understanding the quran, the development of quranic sciences, and exegetical methods since the beginning up to now, the writer deals with the issue of "grasping the quran" from imam khomeini"s point of veiw, and similarly, reviews imam"s outlook on the existing exegeses. imam considers exegesis as expressing the goals and objectives of the quran, and regards as successful an exegesis that has achieved this purpose successfully. thus, imam regards as unsuccessful those exe geses that are unidimentional, or based on personal opinions or incorrect preconceptions, or exegeses which focus on exoteric aspects, or which are eclectic. in principle, imam maintains that a comprehensive and sound interpretation on the book of god ha s not yet been written. he considers the attention to the nature and language of the quran, as a prerequisite of a sound exegesis. further on, the meanings of comprehensiveness of the quran from imam"s viewpoint is touched upon. imam views understanding the outer aspects and legislative verses as possible, understanding scientific verses as difficult, and understanding mystical verses as impossible except for the perfect man, namely, the holy prophet (s.a.w), and his disciple (commander of the faithful) . at the end of the article seven ways to understand the quran are presented, and imam"s exegesis is introduced as the "guidance exegesis".