انسان آرمانى و شخصیّت انسان از نگاه قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. قرآن مىگوید هر انسانى بر اساس ساختار وجودى خود، عمل مىکند و کردار آدمى، بر الگوى شخصیّت درونى وى استوار است. نویسنده با این رویکرد، نخست تعریف "شخصیّت" را از نگاه روان شناسان مورد بررسى قرار داده و پس از آن به تعریف "شخصیت" از نگاه قرآن پرداخته و معتقد است بر اساس آیات قرآن، انسان داراى دو نوع شخصیّت است: شخصیت عام انسانى و شخصیت خاص فردى. در ادامه، ممیزات شخصیّت نوع انسان از جمله سرشت نیک و الهى، فضیلت و کرامت، دو قطبى بودن انسان و ضعفها و قوتهاى انسان و عوامل تأثیر گذار بر شخصیّت فردى انسان از جمله، بهرهگیرى صحیح از امکانات معرفتى، عامل وراثت و زمینههاى پیش از ولادت، محیط تربیتى و فرهنگ اجتماعى و حاکمیتها و اقتدارهاى سیاسى و اجتماعى از نگاه آیات قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. و در پایان نیز بر عنصر انتخاب و تصمیمگیرى در جهت ایجاد تعادل در عوامل تأثیر گذار بر شخصیّت فردى انسان تأکید مىکند.