جبر و اختیار از دیدگاه قرآن و کلام اسلامی (1)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

بررسى نظام مسئله جبر و اختیار که بخش انسانى قضا و قدر است، به ویژه از جنبه قرآنى و روایى آن، ضمن نیاز به مبادى تصورى موضوع در اصل متوجه مبادى تصدیقى آن مى‏ باشد. مستندات نظریه‏ هاى جبرى صفات خداوند مانند علم ازلى، خالقیت مطلقه، مشیت عام است. تقریر قرآنى و کلامى این آرا، و دلایل آنها و نشان دادن نقطه ضعف‏ هاى دلایل ایشان همراه با تذکر به توالى و همگونى نتایج این نوع تقریرهاى ناصواب، و نیز پیش فرض‏ هایى که دست مایه برداشت ‏هاى ناصواب و آیات قرآنى و صفات الهى شده ‏اند، در این نوشتار مورد بررسى قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Free Will and Determinism from the Viewpoint of the Qur'an and Islamic Theology (Part One)

نویسنده [English]

  • Ayyūb Akramī
چکیده [English]

The systematic study of determinism and free will, which is the human part of predestination, particularly in its Qur'anic and narrative context, requires to be dealt with in its conceptual as well as assertoric principles.
The evidences of deterministic theories such attributes of God as Eternal Knowledge, Absolute Creatorship, and General Providence. The Qur'anic and theological expression of these evidences and their reasons, showing the weaknesses of their reasons together with pointing out the sequence and homogeneity of the outcomes of these types of faulty expressions, as well as the presuppositions which were the source for untrue impressions of the Qur'anic verses and Divine Attributes are the issues examined in this article.