تحلیل تأثیر عمل بر رشد علم فطری در شبکه موضوعی از نگاه قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه یزد

2 دانشجوی دکتری دانشگاه یزد

چکیده

نقد و بررسی آراء مفسران در زمینه تأثیر عمل بر رشد علم فطری در شبکه ارتباط موضوعی، مستلزم ارائه الگو و معیار و سپس عرضه عملکرد آنان بر آن الگو می‌باشد. در این راستا، ابتدا موضوعاتی که از سنخ عمل هستند و موجبات رشد علم فطری را فراهم می‌آورند، نظیر تقوا، ایمان، احسان، جهاد، شکرگزاری، تزکیه و تطهیر، شناسایی و رابطه آنها با علم فطری در شبکه تشریح گردیده، سپس هر کدام از این موضوعات نظیر تقوا به‌عنوان محور موضوعات مرتبط با خود، مانند نماز، انفاق، برّ، وفای به عهد، صبر، صدق و تواضع، در شبکه قرار گرفته و روابط تحلیل شده است. بدین ترتیب از یک سو جایگاه علم فطری و عمل در شبکه ارتباط موضوعی ترسیم گردیده و از سوی، دیگر آراء مفسران مورد ارزیابی قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of the Impact of Action on Development of Natural Knowledge in Subject Network from the Viewpoint of the Qur’an

نویسندگان [English]

  • Muhammad Husayn Boroumand 1
  • Husayn Abuey 1
  • amir joudavi 1
  • Raziyeh Barzgar 2
1 Associate Professor, Yazd University
2 Ph.D. Student, Yazd University
چکیده [English]

Critical review of the interpreters’ opinions in relation to the effect of action on development of natural knowledge in subject communication network necessitates presenting a model and standard and then presenting their function to that model. In this respect, first the subjects which are of a practice type and cause the development of natural knowledge such as virtue, faithfulness, doing good, holy struggle, thanksgiving, self-purification are identified and their relation to natural knowledge in network is expounded and then, each of these subjects like virtue is placed in the network as the base of the subjects related to it such as prayer, alms-giving, piety, fulfillment of pledge, patience, honesty and humbleness, and then their relations are analyzed. Thus, on the one hand, the status of natural knowledge and action is delineated in subject communication network and on the other hand, the opinions of the interpreters are appraised.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • natural knowledge
  • action
  • communication networks
  • nature
  • comparative study
1. قرآن کریم
2. آلوسی، محمودبن عبدالله (1415ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دارالکتب العلمیه.
3. ابن ادریس، محمدبن احمد (1409ق)، المنتخب من تفسیرالقرآن، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
4. ابن عاشور، محمدطاهر (1420ق)، التحریر والتنویر، بیروت: موسسه التاریخ العربی.
5. ابن منظور، محمدبن مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دارصادر.
6. ابوالفتوح، حسین‌بن علی 1408ق)، روض الجنان و روح البیان، مشهد: آستان قدس رضوی.
7. اشکوری، جلال الدین (1373)، تفسیر شریف لاهیجی، تهران: نشر داد.
8. امین، نصرت بگم (بی‌تا)، مخزن العرفان فی علوم القرآن، بی‌جا: بی‌نا.
9. بروجردی، محمدابراهیم (1366)، تفسیر جامع، تهران: کتابخانه صدر.
10. بغوی، حسین‌بن مسعود (1420ق)، معالم التنزیل، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
11. بلاغی، عبدالحجه (1386ق)، حجه التفاسیر و بلاغ الاکسیر، قم: حکمت.
12. بیضاوی، عبدالله‌بن عمر (1418ق)، انوار التنزیل و اسرار التأویل، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
13. تستری، سهل‌بن عبدالله (1423ق)، تفسیر التستری، بیروت: دارالمکتبه العلمیه.
14. ثعلبی، احمدبن محمد (1422ق)، الکشف و البیان، بیروت: دار احیاءالتراث العربی.
15. جرجانی، حسین بن­حسن (1378)، جلاءالاذهان و جلاء الاحزان، تهران: دانشگاه تهران.
16. حائری تهرانی، علی (1338)، مقتنیات الدرر، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
17. حسنی­واعظ، محمودبن محمد (1381)، دقائق التأویل و حقائق التنزیل، تهران: میراث مکتوب.
18. حسینی همدانی، محمد (1404ق)، انوار درخشان، تهران: لطفی.
19. حقی بروسوی، اسماعیل‌بن مصطفی (بی‌تا)، روح البیان، بیروت: دارالفکر.
20. حویزی، عبدعلی‌بن جمعه (1415ق)، نورالثقلین، قم: اسماعیلیان.
21. راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد (1412ق)، مفردات الفاظ قرآن، دمشق: دارالشامیه.
22. رشیدرضا، محمد (1414ق)، المنار، بیروت: دارالمعرفه.
23. زمخشری، محمودبن عمرو (1407)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دارالکتب االعربی.
24. سبزواری، محمد (1419ق)، ارشادالاذهان الی تفسیرالقرآن، بیروت: دارالتعاریف للمطبوعات.
25. سید کریمی حسینی، عباس (1382)، علیین، قم: اسوه.
26. شاه عبدالعظیمی، حسین (1363)، تفسیر اثنی عشری، تهران: میقات.
27. شوکانی، محمد (1414ق)، فتح القدیر، دمشق: دار ابن کثیر.
28. شهیدثانی، زین‌الدین‌بن علی (1409ق)، منیه المرید، قم: مکتب العلام الاسلامی.
29. شیبانی، محمدبن حسن (1413ق)، نهج البیان عن کشف المعانی القرآن، قم: الهادی.
30. صادقی تهرانی، محمد (1419ق)، البلاغ فی تفسیر القرآن بالقرآن، قم: مکتبة محمد الصادقی التهرانی.
31. صدوق، محمدبن علی (1368)، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم: رضی.
32. طباطبایی، سید محمدحسین (1390ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالشامیه.
33. طبرسی، فضل‌بن حسن (1372)، مجمع البیان فی علوم القرآن، تهران: ناصرخسرو.
34. طریحی، فخرالدین (1375)، مجمع البحرین، تهران: مرتضوی.
35. طوسی، محمدبن حسن (بی‌تا)، التبیان فی تفسیرالقرآن، بیروت: داراحیاءالتراث العربی.
36. طیب، عبدالحسین (1369)، اطیب البیان، تهران: اسلام.
37. عاملی، ابراهیم (1360)، تفسیر عاملی، تهران: کتابفروشی صدوق.
38. عیاشی، محمدبن مسعود (بی­تا)، تفسیر عیاشی، تهران: مکتبه العلمیه الاسلامیه.
39. فخررازی، محمدبن عمر (1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: داراحیاءالتراث العربی.
40. فضل الله، محمدبن حسن (1419ق)، من وحی القرآن، بیروت: دارالملاک.
41. فیض کاشانی، محمدبن شاه (1415ق)، تفسیرالصافی، تهران: مکتبه الصدر.
42. فیضی، ابوافیض‌بن مبارک (1417ق)، سواطع الالهام فی تفسیرکلام الملک العلام، قم: دارالمنار.
43. قرائتی، محسن (1388)، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن.
44. قرشی، بنایی علی اکبر (1375)، احسن الحدیث، تهران: بعثت.
45. قشیری، عبدالکریم‌بن هوازن (2000)، لطائف الاشارات، قاهره: الهیئه المصریه.
46. قطب، سید (1425ق)، فی ظلال القرآن، بیروت: دارالشروق.
47. قمی مشهدی، محمدبن محمدرضا (1368)، کنزالدقائق و بحرالغرائب، تهران: وزارت ارشاد اسلامی.
48. کاشانی، ملافتح الله (بی‌تا)، منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تهران: کتابفروشی اسلامیه.
49. کرمی، محمد (1402ق)، التفسیر لکتاب الله المنیر، قم: علمیه.
50. کلینی، محمدبن یعقوب (1363)، الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
51. گنابادی، سلطان علی‌شاه (1408ق)، بیان السعاده فی مقامات العباده، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
52. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحارالانوار، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
53. مدرسی، محمدتقی (1419ق)، من هدی القرآن، تهران: دارمحبی الحسین.
54. مراغی، احمدمصطفی (بی‌تا)، تفسیر المراغی، بیروت: دارالفکر.
55. مغنیه، محمدجواد (1424ق)، التفسیر الکاشف، قم: دارالکتاب الاسلامی.
56. مکارم شیرازی، ناصر و جمعی از نویسندگان (1371)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
57. نهاوندی، محمد (1386)، نفحات الرحمن فی تفسیر القرآن، قم: البعثه.