رویکرد ادبى - تفسیرى مجمع البیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

 بازکاوى روش طبرسى در برخورد با دانش نحو و چگونگى کار بست آن در تفسیر »مجمع البیان« است. شیخ طبرسى به عنوان یک مفسّر، مانند هر پژوهنده‌اى که در تعامل با دانش مورد پژوهش خود از روش و متد ویژه‌اى پیروى مى‌کند، روش خاصى در زمینه نحو، در تفسیر مجمع البیان در پیش گرفته است. نویسنده، نخست، شیوه ترتیب مطالب تفسیر مجمع البیان و جایگاه اعراب، نحو و لغت در این تفسیر را مشخص مى‌کند و از فراوانى بحث‌هاى نحوى در مجمع البیان و تحلیل شیوه جمله‌هاى قرآنى و تأثیر نحو و اعراب واژگان و جمله‌ها در فرآیند تفسیر و استفاده از حدیث براى شاهد مثال بر خلاف سایر نحویان یاد مى‌کند. نویسنده، در شخصیّت‌شناسى طبرسى از تعدد نقل اقوال در تفسیر مجمع البیان و انصاف و اعتدال شیخ در نقد اقوال مخالفان مذهبى و کلامى خویش و نیز رویکرد مذهبى وى در اعراب و تفسیر پاره‌اى از آیات، سخن گفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

“Majma’ al-Bayan’s” Literal-Exegetical Approach

نویسنده [English]

  • Murtaza Iravani
چکیده [English]

The writer in this article has evaluated Tabrisi’s method against literature and syntax. According to this research, following features are seen in the syntactic discussion of “Majma’ al-Bayan”: 1. Abundance of syntactic arguments, 2. Deduction of theories and viewpoints, 3. Analysis of  statements according to the Qur’an’s special culture, 4. Modest Impressionability from ideological presuppositions, 5. Reasoning by prose and poetical evidence. Giving various examples, the writer studies and proves the above features. In the end, he deals with the independence of Tabrisi’s literary personality in confrontation with the viewpoints of literary figures and grammarians, and states some of Tabrisi’s evaluative criteria.