الگوی تقویت خودکنترلی در منابع انسانی سازمان‌ها مبتنی بر آموزه‌های قرآنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه لرستان

2 دانشجوی دکتری دانشگاه لرستان

چکیده

تحقیق حاضر با هدف طراحی مدل مفهومی عوامل مؤثر بر تقویت خودکنترلی در منابع انسانی سازمان‌ها مبتنی بر آموزه‌های قرآنی انجام شد. برای این منظور، از نظریه‌پردازی داده‌بنیاد که نوعی راهبرد تحقیق کیفی می‌باشد، استفاده شد. با طی مراحل فرایند نظریه‌پردازی داده‌بنیاد شامل کدگذاری‌های باز، محوری و انتخابی، 465 کد، 105 مفهوم و 20 مقوله شناسایی شد که از طریق کدگذاری‌های مذکور، به ترتیب کدها به مفاهیم و مفاهیم به مقوله‌ها تبدیل شدند و در نهایت با برقراری پیوند بین مقوله‌ها، مدل مفهومی تحقیق، تدوین و ارائه شد؛ مدلی که سازمان‌ها می‌توانند با استفاده از آن، خودکنترلی در منابع انسانی خود را تقویت نموده و به این ترتیب، هزینه‌های مربوط به ایجاد و نگهداری نظام‌های کنترل خارجی را صرف توسعه منابع انسانی نموده و سلامت اداری در محیط کار را با کمترین هزینه بهبود بخشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Model for Strengthening Self-Control in the Organizations’ Human Resources Based on the Qur’anic Doctrines

نویسندگان [English]

  • Reza Sepahvand 1
  • Heidar Seidzadeh 2
1 Assistant Professor, University of Lorestan
2 Ph.D. Student, University of Lorestan
چکیده [English]

The present research was carried out with the aim of planning a conceptual model for the elements effective on strengthening self-control in organizations’ human resources on the basis of Qur’anic Doctrines. To this end, the data-based theorization, which is a kind of quality-research strategy, has been employed. Passing through the process of data-based theorization consisting of open, pivotal, and selective codifications, 465 codes, 105 concepts, and 20 categories were identified, which through the above-mentioned codifications, the codes were respectively transformed into concepts and concepts into categories, and finally, by making a connection between the categories, the conceptual model of the research was formulated and presented; a model by using which the organizations can strengthen self-control in their human resources and thus spend the extra expenditure of creating and maintaining external control systems on development of human resources and improve administrative safety in the working place with the least expenses.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • self-control
  • Qur’anic doctrines
  • human resources
  • data-based theorization
1. ابطحی، سیدحسین؛ خیراندیش، مهدی؛ «ارائه الگوی خودکنترلی در سازمان با نگرش اسلامی»، مجله تدبیر، شماره 213، 1388، 28-23.
2. اخوان، پیمان؛ جعفری، مصطفی؛ «نظریه‌پردازی و آزمایش نظریه‌ها در حوزه مدیریت دانش»، مدیریت فردا، شماره 15 و 16، 1385، 22-13.
3. الوانی، سید مهدی؛ مدیریت عمومی، تهران، نشر نی، 1391ش.
4. امیری، علی‌نقی؛ «نگاهی جامع به خودکنترلی در سازمان»، فرهنگ مدیریت، سال دوم، شماره هفتم، 1383، 204-153.
5. بازیار، افشار؛ تحلیل و بهبود شبکه جامع تصمیم‌گیری در صنایع صنام، تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع دانشگاه علم و صنعت، 1381.
6. خاکپور، حسین و دیگران؛ «کارکردهای تربیتی خودکنترلی و نقش آن در سلامت روان از دیدگاه قرآن و روایات»، تاریخ پزشکی، شماره 21، 1393، 183-149.
7. دریساوی، سمیه؛ فقیهی، علی نقی؛ «بررسی عوامل ضعف خودکنترلی از منظر قرآن کریم»، معرفت اخلاقی، سال چهارم، شماره اول، 1392، 92-75.
8. رضاییان، علی؛ مبانی سازمان و مدیریت، تهران، انتشارات سمت، 1380ش.
9. رضایی‌زاده، محمود؛ بررسی تطبیقی خودمدیریتی حضرت امام خمینی (ره) و مدیران نظام اداری جمهوری اسلامی ایران، تهران، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، 1388ش.
10. رضوی، میرمسعود؛ جعفری، مصطفی؛ «به سوی فرهنگ بهره‌ور بازرسی و نظارت و طراحی مدلی برای ایجاد آن»، مجموعه مقالات اولین همایش نظارت و بازرسی، تهران، سازمان بازرسی کل کشور، 1382، 219-199.
11. زارع، حمید؛ «الگویی از خودکنترلی در فرهنگ اسلامی»، روش‌شناسی علوم انسانی، شماره 45، 1384، 57-44.
12. زارعی متین، حسن؛ مبانی سازمان و مدیریت، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1380ش.
13. عامری، محمدعلی و دیگران؛ «ارائه الگوی خودانضباطی با نگرش به منابع اسلامی»، منابع انسانی ناجا، شماره 32، 1392، 98-79.
14. عباسپور، عباس؛ «از کنترل بیرونی تا خود کنترلی»، پیام مدیریت، سال اول، شماره اول، 1380، 112-87.
15. فقیهی، ابوالحسن؛ علیزاده، محسن؛ «روایی در تحقیق کیفی»، فرهنگ مدیریت، شماره 9، 1384، 19-5.
16. قاسمی‌نژاد، یاسر؛ زینلی، محمدرضا؛ «بررسی عوامل مؤثر بر فرهنگ خودکنترلی با رویکرد اسلامی در یک دانشگاه نظامی»، مدیریت اسلامی، شماره 2، 1395، 242-217.
17. محب‌زادگان، یوسف و دیگران؛ «تدوین الگویی برای بالندگی اعضای هیأت علمی با رویکرد مبتنی بر نظریه داده‌بنیاد»، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره 70، 1392، 25-1.
18. معمایی، هاجر؛ دقیقی، مریم؛ پیاده‌سازی خودکنترلی در سازمان با رویکرد مدیریت اسلامی در شرکت بیمه ملت، تهران، سومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی، 1394ش.
19. منصوریان، یزدان؛ گرندد تئوری چیست و چه کاربردی دارد؟، اصفهان، ویژه‌نامه همایش علم اطلاعات و جامعه اطلاعاتی، 1386ش.
20. مهرابی، امیرحمزه و دیگران؛ «معرفی روش‌شناسی نظریه داده‌بنیاد برای تحقیقات اسلامی (ارائه یک نمونه)»، مدیریت فرهنگ سازمانی، شماره 23، 1390، 30-5.
21. نجات‌بخش اصفهانی، علی؛ مطهری، عبدالهادی؛ «بررسی نظارت با تأکید بر خودکنترلی جهت ارتقاء سلامت اداری در ایران اسلامی»، اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، سال سوم، شماره اول، 1392، 58-43.
22. هارتلی، روبرت اف؛ اشتباهات و موفقیت‌های مدیریت، ترجمه مرتضی شانی، تهران، سازمان مدیریت صنعتی، 1384ش.
23. Fishbach A.; Trope Y.; "The substitutability of external control and self-control", Journal of Experimental Social Psychology, Vol. 41, I. 3, 2005, 256-270.
24. Gino F.; Schweitzer M. E.; Mead N. L.; Ariely D.; "Unable to resist temptation: How self-control depletion promotes unethical behavior", Journal of Organizational Behavior and Human Decision Processes, Vol. 115, I. 2, 2011, 191-203.
25. Mays N. and pope G.; "Assessing quality in qualitative research", British Medical Journal, Jan. 1, 2000, 50-52.
26. Miles M. and Huberman A.; "Qualitative data analysis: a sourcebook of new methods", Sage London؛ Beverly Hills, 2002.
27. Simons, R.; Control in age of empowerment, Harvard Business Review, 1995.