علوم قرآنى از دیدگاه امام خمینى

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

 گردآورى و ارائه دیدگاه‌هاى امام خمینى در زمینه علوم قرآنى است. امام خمینى هدف اصلى قرآن را خداشناسى و معنویات مى‌داند و آیاتى که درباره دنیا و نیازهاى مادى است همه به عنوان وسیله آن هدف اصلى است نه آنکه زندگى دنیا هدف اصلى باشد. ایشان معتقد است حقیقت نزول و کیفیت آن به روش علمى و طریق کشف و شهود حاصل نمى‌شود و اینکه برخى آیات نزول قرآن را به خدا و تعدادى به جبرئیل نسبت مى‌دهد، این نسبت، مجازى نیست و تحلیل فلسفى دارد. امام نزول دفعى و تدریجى قرآن را قبول دارد و نزول دفعى آیات بر قلب پیامبر همان نزول بر بیت‌المعمور است. در نزول دفعى حقیقت آیات بر قلب پیامبر فرود آمده نه الفاظ و واژگان قرآن. به باور امام، قرآن از چندین جهت معجزه است: جمع لطایف و اسرار و دقایق توحید، حسن ترکیب، لطف بیان، غایت فصاحت و نهایت بلاغت، کیفیت دعوت، اخبار از مغیبات، احکام و اتقان تنظیم عائله. نویسنده، در ادامه به تعریف تفسیر از نگاه امام پرداخته و به شش معیار براى شناخت و تفسیر درست و بازشناسى آن از تفسیر به رأى براساس نوشته‌ها و گفته‌هاى امام اشاره مى‌کند. ایشان تأویل را برگرداندن صورت به معنى و قشر به لبّ مى‌داند و معتقد است تأویل تنها در آیات متشابه قرآن است. تأویل نسبت به آیاتى که به صورت رمز است یک ضرورت است نه انحراف. بطون قرآن قابل فهم هستند و تنزل قرآن از بطون گوناگون و رسیدن به مرحله الفاظ براى به فهم در آمدن است و شرط راه‌یابى به باطن، تأدب به ظاهر است. امام، حروف مقطعه را، حروف رمزى مى‌داند که فقط "من خوطب به" آنها را مى‌فهمد. ایشان، عدم تحریف قرآن را با دلایل عقلى و نقلى به اثبات مى‌رساند و دلایل معتقدان به تحریف را از جهاتى چند ناتمام مى‌شمارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

quranic sciences from imam khomeini"s point of view

نویسنده [English]

  • mohammad bahrami
چکیده [English]

this article is organized to express imam khomeini"s viewpoints and beliefs on quranic sciences. although imam khomeini has not left behind in his works any independent work regarding the issues and topics on quranic sciences, however, within his writing s and speeches we see traces which are strongly in relation to quranic sciences, and which indicate his accuracy, and deep thinking in this field. the most important topics dealt with in this article are: goal - orientedness in quranic knowledge; levels of man"s taking advantage from the quran; revelation of the quran; miracle of the quran; aspects of miracle of the quran; objective of miracle; interpretation and allegorical interpretation; definition of interpretation; interpretation of quran by person al opinion; equivocal verses; domain of allegorical interpretation; allegorical interpretation (whether being) a necessity or deviation; hidden meanings or layers in understanding the quran; rejection of extremist attitudes regarding allegorical interpre tation; condition for approaching the innermost part ot the quran; detatched letters; expanse of the domain of abrogation; undistortability of the quran, etc.