نگرشی نو به قلمرو قرآن بر پایه اهداف سوره‌های قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

نویسنده

چکیده

یکی از بحث‌های مهم در حوزه قرآن‌شناسی، بررسی قلمرو قرآن و علوم است. مسأله محوری در این بحث آن است که آیا قرآن به همه آنچه علوم انسانی و تجربی بدان راه یافته‌اند، اشاره کرده است یا آنکه هیچ سخنی در این رابطه ندارد؟ یا آنکه در پرداختن به برخی از علوم جامعیت داشته و در علوم دیگر از نسبیت برخوردار است؟
در پاسخ به این پرسش‌ها دیدگاه‌های مختلفی مطرح شده است. گروهی معتقدند قرآن، همه علوم، حتی علوم بشری و طبیعی را به‌طور کامل در خود دارد. گروه دیگری معتقدند قرآن نه تنها عهده‌دار علوم بشری نیست، که حتی در مباحث دینی نیز تمام سخن را نیاورده است. دیدگاه سومی می‌گوید قرآن در جنبه هدایت و تربیت همه نیازهای انسان را پاسخ داده، اما در زمینه سایر آموزه‌های علمی، به مناسبت مباحث تربیتی خود، نکاتی را به میان آورده است.
دیدگاه چهارم که برای نخستین بار در این نوشتار بدان اشاره شده، این است که قرآن هیچ گونه تعهدی در برابر علوم مختلف حتی علم اخلاق و کلام و فقه به‌معنای مصطلح آن ندارد و تنها در برابر اهدافی که برای تأمین آنها نازل شده، متعهد است. این اهداف با مطالعه و دسته‌بندی اهداف سوره‌های قرآن قابل شناسایی است. ازاین‌رو برای شناسایی قلمرو قرآن ابتدا باید اهداف سوره‌ها شناسایی و استخراج شوند و سپس اهداف اصلی و فرعی قرآن که بیانگر گستره معارف آن است، تبیین شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A New Glance at the Realm of the Qur’ān on the Basis of the Sūras of the Qur’ān

نویسندگان [English]

  • mohammad khamegar
  • Mohammad Hassan Rostami