قرآن و عهدین؛ نقاط همسو و ناهمسو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

 بررسى نقاط همسو و ناهمسو در میان متون اصلى سه دین بزرگ ابراهیمى یعنى یهود، مسیحیت و اسلام است. نویسنده در چهار محور تاریخ، تشریع، معارف و اخلاق نگاه و بیان قرآن و عهدین را به مقایسه و ارزیابى گرفته است. در محور نخست از دو زاویه بحث کرده است 1- ثبت رویدادهاى تاریخى که در این زمینه قرآن با تورات و انجیل همسویى نسبتاً زیاد دارد البته تفاوتهایى نیز هست امّا تورات و انجیل همسویى زیادى با یکدیگر ندارند. 2- چگونگى گزارش رویدادها. در این بخش در ابتدا نقاط تفاوت قرآن و تورات را مورد بحث قرار داده و ویژگى‌هاى گزارش قرآن و تورات را در چند عنوان معرفى کرده است 1- هدفمندى و عدم هدفمندى گزارشها 2- گزینشى بودن و تفصیلى بودن گزارشها 3- افزایش و کاستى گزارشها 4- ناهمگونى گزارشها 5- ناسازگارى گزارشها. سپس گزارش قرآن و انجیل در خصوص حضرت عیسى مورد ارزیابى قرار گرفته است و به نتیجه مشابه آنچه در تورات گذشت رسیده است. در محور دوم، نخست زمینه‌هاى مشترک تشریع میان تورات و قرآن مطرح شده است که عبارتند از: اهمیت تشریع، خطیر بودن گناه، تشریعات و احکام، پسوندهاى تشریعات به عنوان فلسفه احکام. سپس به نقاط تفاوت اشاره کرده است و از امور زیر نام برده است. 1- کلیّت تشریعات قرآنى و جزئیت تشریعات تورات 2- عمومیت خطاب قرآنى نسبت به انسانها و اختصاصى بودن خطاب تورات به بنى‌اسرائیل 3- سادگى تشریعات قرآنى و تشریفاتى بودن تشریعات تورات 4- گسترده‌گى بحث کفارات در تورات و اندک بودن آن در قرآن 5- واسطه بودن میان خدا و انسان در تشریعات تورات و عدم آن در قرآن. در ادامه میان قرآن و انجیل مقایسه شده است و از دو نگاه حضرت عیسى)ع( و پولس به نتیجه‌هاى متفاوت رسیده است. در محور سوم نخست توحید در قرآن و تورات به بحث گرفته شده و در اصل توحید بیشترین همسویى میان آن دو مطرح شده است، امّا در چگونگى توصیف خداوند رویکرد تورات، تشبیهى و قرآن، تنزیهى ارزیابى گردیده است. سپس محور نبوت مقایسه شده و نتیجه مشابه در توحید گرفته است. و در مرحله سوم بحث معاد مطرح گردیده و تورات فاقد بحث معاد معرفى گردیده است. در ادامه میان قرآن و انجیل مقایسه شده و نتیجه عکس آنچه در مورد تورات گذشت گرفته شده است. در پایان به محور چهارم پرداخته و به این نتیجه رسیده است که بیشترین اشتراک و همسویى میان متون ادیان توحیدى در بحث اخلاق است چه در سطح مبانى و چه در زمینه مصادیق.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Qur’an and the Old and the New Testaments; Consistent and Inconsistent Points

نویسنده [English]

  • Sayyed Musa Sadr
چکیده [English]

In this article, the three religions of Islam, Judaism, and Christianity are compared and evaluated on the four bases of history, Divine legislation, Divine knowledge, and morality. Utilizing the three Scriptures of the Qur’an, the Gospel, and the Torah, the writer has attempted to touch upon the consistent and inconsistent points of the above religions in view of the aforesaid four bases:

Concerning history, the Torah, the Gospel, and the Qur’an are highly consistent in the principle of “report”, but inconsistent in its quality in five different aspects: purposefulness, selection, epitomes and details, identity, and consistency.
Concerning Divine legislation, there are for common aspects: the importance of legislation, seriousness of sins and their negative consequences, the nature of religious ordinances, and the prefixes to legislation. Similarly, they are different in five aspects: generality of (different types of) legislation, the recipients of legislation, devotional acts, (different types of) expiation, and the mediator between God and man.
Concerning Divine knowledge, also the Qur’an, the Torah, and the Gospel are highly consistent and have many commonalities. However, the Torah and the Gospel have differences with the Qur’an in the issues of Resurrection and Monotheism, respectively.
Regarding morality, all three Scriptures are absolutely consistent both in foundations and in value and practical consequences.