«البیان» جلوه‌ای از اجتهاد روشمند در تفسیر قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی

چکیده

البیان فی تفسیرالقرآن، اثر فقیه شیعی معاصر، آیت الله سید ابوالقاسم خویی (متوفی 1371 ش ) است. این کتاب از دو بخش تشکیل شده است : مقدمه ای در علوم قرآن و تفسیر سوره حمد . با وجود توجه گسترده به بخش علوم قرآنی این اثر، متأسفانه بخش تفسیری آن چندان مورد توجه و ژرفکاوی های پژوهشی واقع نشده است . این در حالی است که به نظر می رسد در این بخش، مباحث ارزشمندی از جهت محتوا و روش شناسی تفسیر قرآن ارائه شده است؛ از این رو جا دارد با مراجعه و کنکاش پی در پی در زوایای این اثر،  ویژگی ها و اسلوب تفسیری آن تبیین گردد.
در این نوشتار، تلاش می شود  با بررسی تفسیر سوره حمد از زوایای مختلف به ترسیم اصول و ویژگی های روش تفسیری آیت الله خویی که روشی اجتهادی و قرآن به قرآن است، بپردازیم .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Al-Bayān, a Manifestation of Systematic Ijtahād in the Interpretation of the Qur'an

نویسنده [English]

  • Muḥammad Khāmigar
چکیده [English]

Al-Bayān fī Tafsīr al-Qur'an written by the contemporary Shī‘a jurist, Ayatollah Sayyid Abū al-Qāsim Khū’ī (d. 1371 Sh./1992) consists of two sections: An introduction to the Qur'anic sciences and the interpretation of Sūrat al-Fātiḥa. Despite widespread attention to the section on Qur'anic sciences of this work, its exegetical section has unfortunately not received much attention and in-depth research. Whereas, it seems that in this section, valuable discussions in terms of content and methodology of the interpretation of the Qur'an have been presented. Thus, it would be proper to explicate its exegetical features and styles with frequent reference to and delving into different aspects of this work.
In this article, the writer has tried to delineate the principles and features of Ayatollah Khū’ī's exegetical methodology, which is of individual reasoning (ijtahād) and interpretation of the Qur'an through Qur'an.