بهره های مولانا از داستان پیامبر اعظم (ص) در قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

جلال الدین محمد بلخى در جاى جاى مثنوى از داستان پیامبران بهره برده است، یکى از این قصه ها، قصه پیامبر(ص) است.
مولانا از این قصه در راستاى آموزش اعتقادات، اخلاقیات و عرفان فراوان بهره گرفته است. او از فراز گم شدن پیامبر(ص) فطرت الهى را نتیجه گرفته و از نمودن جبرئیل خویش را به پیامبر(ص) در خدمت قهر الهى سود مى برد، چنان که از معجزات پیامبر(ص)، دشمنى ابولهب با پیامبر، برخورد پیامبر با سائل و یهودیان، اُذن خواندن پیامبر، ارتداد کاتب وحى، دشمنى اوس و خزرج، فتح مکه نیز به ترتیب بهره هاى زیر را مى گیرد:
قدرت خدا، تجانس موجودات، مقام نیازمندان، شیرینى مرگ، مقام پیامبر، نکوهش تکبر، ناپسندى قیاس، نقش پیامبر (ص) در ایجاد الفت و دوستى، مذمت دنیا دوستى.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mawlānā's Exploitation of the Story of the Great Prophet in the Qur'an

نویسنده [English]

  • Muḥammad Bahrāmī
چکیده [English]

Jalāl al-Dīn Muḥammad Balkhī has employed the stories of the Prophets throughout his Mathnawī. One of such stories is the story of the Holy Prophet (S.A.W.). Mawlānā has widely employed this story in his teachings on ideas, ethics, and mysticism. From the episode regarding the Prophet (S.A.W.)'s getting lost, he draws the conclusion regarding Divine nature; and from appearance of Gabriel (Jibrā’īl) to the Prophet (S.A.W.), he utilizes the concept of Divine wrath. Similarly, from the miracles of the Prophet (S.A.W.), enmity of Abū Lahab to the Prophet, the Prophet's encounter with the beggar and the Jews, calling the Prophet as udhun (ear), the apostasy of the writer of revelation, the enmity of Aws and Khazraj, conquest of Makka, Mawlānā has respectively utilized the following conceptions:
God's Power, homogeneity of creatures, the status of the needy, sweetness of death, reproach of arrogance, obscenity of analogy, the role of the Prophet (S.A.W.) in creation of intimacy and friendship, and deprecation of love of this world.